شاید اگر در حال جدایی از همسرتان هستید با واژه ارجاع به داوری آشنا شده باشید و آنرا بسیار وقت تلف کننده و بیهوده بدانید اما ارجاع طلاق به داوری باعث کاهش سرعت روند این پروسه است وبه طرفین زمان بیشتری برای تصمیم راجع به جدایی می دهد.
در گذشته، مرد بدون نیاز به دادگاه رفتن زن خود را در دفتر خانه طلاق می داد؛ اما وقتی دیده شد اکثر این موارد در اثر عصبانیت بوده؛ قانون گذار امر طلاق را با حکم دادگاه به رسمیت شناخت.
در حال حاضر در دادگاه ها هم به راحتی حکم به طلاق نمی دهند قانون در مواردی موظف کرده است که قبل از تصمیم قطعی زوجین به طلاق به داوری یا مراکز مشاوره ارجاع بشوند.
در این مطلب در خصوص داوری در طلاق و شرایط صلح و سازش خدمت شما اطلاعات مفیدی ارائه کرده ایم.
داوری در طلاق
طبق ماده ۲۷ قانون حمایت خانواده سال ۹۱ در راستای همین فلسفه صلح و سازش و جلوگیری از طلاق های بدون دلیل قانون مقرر کرده است که در برخی از طلاق ها زوجین باید به داوری مراجعه کنند.
طبق این ماده:
در کلیه موارد درخواست طلاق، بجز طلاق توافقی، دادگاه باید به منظور ایجاد صلح و سازش موضوع را به داوری ارجاع کند. دادگاه در این موارد باید با توجه به نظر داوران رأی صادر و چنانچه آن را نپذیرد، نظریه داوران را با ذکر دلیل رد کند.
در طلاق توافقی داوری هست یا خیر ؟
همانطور که از ماده ۲۷ قانون حمایت خانواده پیداست در کلیه موارد درخواست طلاق، ارجاع به داوری وجود دارد الا طلاق توافقی، حال با توجه به آنچه گفتیم که رویه قانون گذاری به طول دادن امر طلاق است.
- آیا در طلاق توافقی این فلسفه وجود ندارد؟
باید گفت خیر در طلاق توافقی هم اگرچه طرفین موافق طلاق اند اما باز هم دادگاه قصد دارد تا با صلح و سازش باعث گسست این پیوند نشود.
پیش بینی در مورد طلاق توافقی در ماده ۲۵ قانون حمایت خانواده انجام شده است که طبق این ماده در صورت توافقی بودن طلاق امر به مراکز مشاوره ارجاع می شود و حتی گفته شده که اگر طلاق توافقی باشد به این دلیل که دادگاه به مرکز مشاوره ارجاع می دهد طرفین می توانند قبل از مراجعه به دادگاه به این مرکز مراجعه کنند و در صورتی که انصراف ندادند از طلاق آن مرکز مشاوره آن را به اطلاع دادگاه می رساند.
ماده طلاق توافقی و ارجاع به مشاوره
طبق ماده ۲۵ قانون حمایت خانواده:
در صورتی که زوجین متقاضی طلاق، توافقی باشند، دادگاه باید موضوع را به مرکز مشاوره خانواده ارجاع دهد. در این موارد طرفین می‌توانند تقاضای طلاق توافقی را از ابتدا در مراکز مذکور مطرح کنند.
در صورت عدم انصراف متقاضی از طلاق، مرکز مشاوره خانواده، موضوع را با مشخص کردن موارد توافق جهت اتخاذ تصمیم نهائی به دادگاه منعکس می‌کند.
چه کسی داور طلاق است؟
زوجین پس از این که دادگاه آنان را به داوری ارجاع داد ظرف یک هفته مهلت دارند داور خود را مشخص کنند و به دادگاه معرفی کنند.
این داور معرفی شده باید دارای شرایط زیر باشد:
- از فامیل و خویشان فرد باشد.
- خودش متاهل باشد.
- اقلا ۳۰ ساله باشد.
- آگاه به مسائل شرعی، خانوادگی و اجتماعی باشد.
اگر در میان فامیل کسی با این مشخصات نبود یا اگر باشد ولی قبول نکرد یا اصلا در دسترس نیست می توان از باقی افراد انتخاب کرد حتی اگر فامیل نباشند.
خودداری طرفین از معرفی داور
اگر طرفین داور نامبرده را نخواهند مشخص کنند یا اینکه نتوانند مشخص کنند خود دادگاه داور را تعیین خواهد کرد. ماده ای که این موارد را پیش بینی می کند.
ماده ۲۸ قانون حمایت خانواده است.
ماده ۲۸ – پس از صدور قرار ارجاع امر به داوری، هریک از زوجین مکلفند ظرف یک هفته از تاریخ ابلاغ یک نفر از اقارب متأهل خود را که حداقل سی سال داشته و آشنا به مسائل شرعی و خانوادگی و اجتماعی باشد به عنوان داور به دادگاه معرفی کنند.
تبصره ۱ – محارم زوجه که همسرشان فوت کرده یا از هم جدا شده باشند، در صورت وجود سایر شرایط مذکور در این ماده به عنوان داور پذیرفته می‌شوند.
تبصره ۲ – در صورت نبود فرد واجد شرایط در بین اقارب یا عدم دسترسی به ایشان یا استنکاف آنان از پذیرش داوری، هریک از زوجین می‌توانند داور خود را از بین افراد واجد صلاحیت دیگر تعیین و معرفی کنند. در صورت امتناع زوجین از معرفی داور یا عدم توانایی آنان دادگاه، خود یا به درخواست هریک از طرفین به تعیین داور مبادرت می‌کند.
ارجاع طلاق به داوری توسط دادگاه
دادگاه یا قاضی ابتدا در طلاق، خود سعی در صلح و سازش دارد و تلاش می کند که طرفین را از این امر منصرف کند. لذا در جایی که امکان این امر وجود ندارد.
سعی بر این است که با ارجاع به داوری آن هم به وسیله اقوام نزدیک فرد، زوجین را به صلح و سازش نزدیک کنند.
تا اینکه از طلاق منصرف شوند.
کار داور در طلاق چیست؟
داوری که تعیین می شود باید به تایید دادگاه برسد و همچنین داور باید به شکل کتبی قبول کردن داوری خود را به دادگاه اعلام کند.
در ضمن وظیفه دارد که با زوجین جلسات متعدد تشکیل دهد و طرفین را به صلح و سازش نزدیک کند و باید ظرف مهلت مقرر نظر خود را به دادگاه ارائه دهد.
اگر مهلتی که دادگاه برای داور در نظر گفته کوتاه باشد می تواند از دادگاه تقاضای فرصت بیشتر کند.
داوری در طلاق به درخواست زن
همانطور که گفتیم در طلاق به جز طلاق توافقی دادگاه اگر تلاشش در صلح و سازش به نتیجه نرسید؛ باید به داوری ارجاع دهد.
در این زمینه اگر زوجه درخواست طلاق کند باید به داوری ارجاع شود با همان شرایط که در بالا گفتیم.
نمونه نظریه داوری پرونده طلاق
اینجانب … داور تعیینی از سوی خانم ب، با توجه به استماع اظهارات و گلایه های دخترم و با توجه به احراز از هم گسیختگی این زندگی و عدم امکان زندگی مشترک با این حجم اختلافات و درگیری ها، طرح پرونده های متعدد در شعب کیفری و حقوقی دادگاه ها و دادسراها، و همچنین عدم صلاحدید در مراجعات مکرر دخترم به مراجع انتظامی و قضایی، ادامه زندگی مشترک را به هیچ وجه و صورتی به صلاح طرفین و فرزندان آنها نمیبینم و نظر قطعی به جدایی آنها از یکدیگر دارم.
مراتب جهت انجام هرگونه اقدام مقتضی و صدور حکم طلاق به حضور ایفاد می گردد.
منوط به نظر عالیست
با احترام مجدد
نتیجه گیری
در رویه دادگاه ها به تبع این که طلاق امری نیست که همیشه پسندیده باشد لذا قانون گذار هم سعی دارد که با طولانی کردن رسیدگی به طلاق، عصبانیت یا دلخوری های طرفین را به دست فراموشی بسپارد.
لذا در این راستا در تمام طلاق ها لازم است که به داوری یا مرکز مشاوره ارجاع بشوند زوجین به این جهت این امور ممکن است که طرفین را از تصمیم شان برگرداند.
که به نظر می رسد در موارد بسیاری این کارها جنبه رفع تکلیف و تشریفاتی پیدا کرده است.
در بالا توضیح دادیم که داوری در طلاق چگونه است و فردی هم که به عنوان داور در طلاق انتخاب می شود دارای چه ویژگی هایی باشد.
اگر سوالات بیشتری در خصوص نحوه ی داوری کردن داور و مهلت و شرایط اعلام نظر داوری
سوالات متداول
اگر یکی از زوجین داور معرفی نکند چه می شود؟
در این صورت دادگاه خود داور تعیین می کند اما طرف دیگر باید هزینه آن را بدهد.
هزینه داوری در طلاق چه میزان است؟
داوری در طلاق هزینه ای ۱۰۰ هزار تومانی دارد. و اگر هم دادگاه تعیین کند همین هزینه را خواهد داشت.
آیا طلاق توافقی داوری دارد؟
خیر در طلاق توافقی دادگاه طرفین را به مراکز مشاوره ارجاع می دهد.
مدت زمان داوری چه میزان است؟
طرفین که بعد از ارجاع امر به داوری یک هفته فرصت دارند که داور معرفی کنند. داوران پس از قبول کتبی و اطلاع به دادگاه طبق مهلتی که دادگاه تعیین می کند که بستگی به خود دادگاه دارد نظر خود را ارائه می دهند.