طبق قانون، کلیه مشمولین که به خدمت سربازی اعزام می شوند، می بایست از نظر جسمی و روحی در سلامت کامل باشند. این امر در سال ۹۹ نیز صدق می کند و تمامی مشمولین پیش از اعزام توسط سازمان نظام وظیفه مورد ارزیابی کامل جسمی و روحی قرار می گیرند.
مشکلات جسمی یا روحی یکی از مسائلی است که باعث می شود مشمولین از معافیت پزشکی خود استفاده نمایند. همانطور که میدانید، شرایط معافیت سربازی هر ساله با تغییراتی مواجه می شود.
آن دسته از کسانی که عازم خدمت سربازی می باشند همیشه نگران شرایط جدید معافیت در سال جدید هستند. به طور کلی معافیت‌های نظام وظیفه به دو دسته «دائم» و «موقت» تقسیم می شوند.
به عنوان مثال معافیت تحصیلی از نوع معافیت موقت است. معافیت‌های دائم نظام وظیفه نیز ۴ نوع می باشند: معافیت ایثارگران، معافیت کفالت، معافیت موارد خاص و معافیت پزشکی.
معافیت پزشکی چیست؟
معافیت پزشکی یکی از انواع معافیت هایی می باشد که افراد با داشتن شرایط آن می توانند به صورت دائم یا موقت از خدمت و رزم سربازی معاف شوند. همچنین افراد ممکن است پس از اعزام به خدمت سربازی دچار مشکلات روحی شده یا بیماری جسمی و روحی آن ها عود کند و باعث ایجاد مشکلاتی برای خود و دیگر سربازان شوند.
در این مواقع افراد می توانند از معافیت پزشکی خود استفاده نمایند. معافیت پزشکی سربازی دارای انواع خاص خود می باشد. در ادامه این مطلب شرایط و انواع معافیت پزشکی را به طور کلی برای شما شرح می دهیم.
انواع معافیت پزشکی
بر اساس «ماده ۳۹ در قوانین سازمان نظام وظیفه عمومی ناجا» مشمولین خدمت وظیفه از نظر سلامت روحی و جسمی در چهار دسته قرار می گیرند:
- دسته اول: کسانی که از سلامت کامل جسمی و روحی برخوردار هستند و می توانند به طور کامل خدمت سربازی خود را بگذرانند.
- دسته دوم: کسانی که یا نقص عضو دارند یا به بیماری های خاصی مبتلا هستند، اما این افراد توانایی انجام امور غیر رزمی را دارند.
- دسته سوم: کسانی که به علت بیماری یا عدم رشد به طور موقت قادر به انجام خدمت ضرورت نیستند.
- دسته چهارم: کسانی که دچار بیماری یا نقص عضو می باشند و به طور دائم توانایی انجام خدمت ضرورت را ندارند.
براین اساس معافیت پزشکی سربازی به سه دسته معافیت دائم، معافیت موقت و معافیت از رزم تقسیم می شوند. نکته قابل توجه در این رابطه این است که میزان تحصیلات در تعیین نوع معافیت پزشکی نوع معافیت دائم، موقت و معافیت از رزم تاثیر بسزایی دارد.
معافیت از رزم خدمت سربازی ۹۹
معافیت از رزم خدمت سربازی در سال ۹۹ دارای شرایط بسیار گسترده ای می باشد. به طور کلی آن دسته از مشمولین خدمت سربازی که بیماری های مختلف با درجات متفاوت را دارند، می توانند از این نوع معافیت بهره مند گردند.
معافیت از رزم خدمت سربازی به این شکل است که بر اساس قوانین و ضوابط سازمان نظام وظیفه عمومی ناجا، مشمولانی که بیماری یا نقص عضو دارند و از سلامتی کامل بهره مند نیستند، ولی می توانند از عهده رفتن به خدمت سربازی برآیند، معاف از رزم خدمت سربازی می شوند.
این نوع معافیت به افرادی تعلق می گیرد، که دارای مشکلات جسمی و روحی هستند و در انجام دادن فعالیت های رزمی دوران خدمت ناتوان می باشند.
معافیت دائم سربازی ۹۹
آن دسته از مشمولان بیمار که بیماری آن ها در زمان محدود ۶ ماهه قابل درمان باشد؛ کارت معافیت موقت را دریافت می کنند. بدین صورت این افراد که به دوره درمان طولانی برای درمان نیاز دارند با تشخیص شوراهای پزشکی به صورت دائم معاف می شوند.
یکی از ایراداتی که در این نوع معافیت وجود دارد این است که فرد برای یافتن شغل دلخواه خود دچار مشکل می شود؛ به این دلیل که معیار بعضی از ادارات و سازمان ها برای استخدام افراد، برخورداری از سلامت کامل شخص است.
اما درباره معافیت موقت این گونه نیست. چرا که فرد پس از به پایان رساندن دوره درمان کارت معافیت خود را باطل می کند و به خدمت باز میگردد.
همچنین در زمان معافیت نیز می تواند بدون هیچ مشکلی مشغول به کار شود. از شرایط دریافت معافیت دائم، نوع و درجه سختی بیماری و تایید آن توسط سازمان وظیفه و همچنین طول دوره درمان می باشد. نوع مدرک تحصیلی مشمولان از مواردی است که در این موضوع اثر بسزایی دارد.
معافیت موقت سربازی ۹۹
مشمولان در زمان معافیت موقت برای درمان خود، می بایست در حال عمل جراحی یا در حال استراحت باشند. پس از گذشتن این مدت زمان آن دسته از افرادی که بیماریشان درمان نشود و یا بیماری شان عود کرده باشد می توانند از معافیت دائم خود استفاده کنند.
بیشتر مطالعه کنید: جعل کارت پایان خدمت و مجازات آن
اما افرادی که به شکل کامل درمان شده باشند، کارت معافیت پزشکی شان باطل می گردد و مشمول باید بعد از انجام معاینات و آزمایشات مجدد به خدمت برگردد و باقی خدمت خود را انجام دهد. همچنین مدت زمان درمان از طول دوره سربازی او کسر می شود.
مراحل دریافت معافیت پزشکی در سال ۹۹
- مراجعه کردن به دفترهای خدمات الکترونیک انتظامی
- کامل کردن فرم های مربوطه
- ارائه مدارک مورد نیاز
- دریافت برگه معرفی به بیمارستان
- مراجعه به بیمارستان و انجام معاینات پزشکی اولیه
- ارسال نتایج معاینه از بیمارستان به سازمان نظام وظیفه عمومی
- بررسی نتایج معاینه ارسال شده توسط سازمان نظام وظیفه
- ارسال دعوتنامه توسط شورای پزشکی به مشمول
- مراجعه به شورای پزشکی برای انجام معاینات مجدد
- تایید و تعیین معافیت پزشکی مشمول توسط کمیسیون پزشکی
کمیسیون معافیت پزشکی چیست؟
کمیسیون معافیت پزشکی! این واژه ای پر کاربرد است که مشمولان در زمان اخذ معافیت پزشکی با آن مواجه می شوند. همانطور که تا کنون و در خلال متن اشاره هایی کردیم؛ مشمولان برای دریافت معافیت های پزشکی باید از سد مراحل مختلفی گذر کنند. کمیسیون پزشکی نیز یکی از همین مراحل است.
هر کمیسیون پزشکی از پزشکان متخصص و روانشناسان و… تشکیل شده است که با بررسی نتایج حاصل از آزمایشات و معاینات انجام شده در مراحل قبل و سنجش وضعیت روحی و روانی مشمول، رای و نظر خود را درباره معافیت و یا عدم معافیت مشمول اعلام می کنند؛ در روند رسیدگی به درخواست معافیت پزشکی دو کمیسیون و یا شورای پزشکی وجود دارد که باید درباره ی وضعیت مشمول نظر دهند. اولی شورای پزشکی یا کمیسیون بیمارستان است که بعد از مراجعه مشمول به بیمارستان تشکیل می شود و بررسی های لازم را با انجام معاینات تخصصی انجام می دهد.
کمیسیون دیگری که نظر آن برای متقاضیان دریافت معافیت پزشکی بسیار مهم و حیاتی است کمیسیون پزشکی نظام وظیفه است. این کمیسیون با حضور مشمول و با در نظر گرفتن شرایط مختلف همچون وضعیت جسمانی و روانی و همچنین نتایج آزمایشات برگزار می شود. مشمولی که تظاهرات داخلی و ظاهری بیماری را داشته باشد در این کمیسیون شناخته می شود و در صورت لزوم یکی از معافیت های پزشکی شامل معافیت دائم، معافیت موقت برای درمان عارضه و بیماری، معافیت از رزم و خدمات نظامی برایش در نظر گرفته می شود.
اگر این کمیسیون رای بر بیمار بودن فرد و معافیت مشمول ندهد، مشمول میتواند اعتراض خود را به نتیجه ی اعلام شده توسط کمیسیون، به شورای عالی نظام وظیفه اعلام کند تا بررسی های دقیق تری انجام شود. این حساسیت ها برای این است که افراد بیمار از رفتن به خدمت بازداشته شوند تا آسیبی به سلامت و زندگی آنها وارد نشود.
شرایط دریافت معافیت پزشکی در سال ۹۹
عدم غیبت از خدمت سربازی: یکی از مهم ترین شرایطی که مشمولان برای اخذ معافیت های موقت پزشکی باید داشته باشند، عدم غیبت در دوره سربازی است.
بر این اساس، افرادی که پس از رسیدن به سن مشمولیت، غیبت داشته اند، برای دریافت معافیت شرایط لازم را نخواهند داشت. مگر در صورت وجود توجیه مناسب برای این موضوع و تایید این توجیه توسط سازمان نظام وظیفه.
تایید و امضای گواهی بیماری فرد مشمول توسط پزشک اولیه: علاوه بر این موضوع، شرایط دیگری مثل انجام آزمایشات تخصصی در بیمارستان و تشخیص شورای پزشکی بیمارستان و کمیسیون نظام وظیفه از شرایط دیگر معافیت موقت پزشکی برای مشمولان است.
مدارک مورد نیاز معافیت پزشکی در سال ۹۹
- تکمیل و ارائه برگ واکسیناسیون
- اصل و کپی کارت ملی
- اصل و کپی کلیه صفحات شناسنامه عکس دار
- اصل و کپی آخرین مدرک تحصیلی یا گواهی فراغت از تحصیل
- افتتاح حساب عابر بانک سپه و نوشتن شماره حساب در برگ وضعیت مشمولان
- یک قطعه عکس رنگی سه در چهار تمام رخ زمینه سفید
بیماری هایی که مشمولین می توانند از طریق آن ها معاف از رزم خدمت سربازی شوند:
بیماری های عمومی: مثل لاغری یا چاقی مفرط که در شرایط خاص معافیت از خدمات رزمی را به همراه دارد.
بیماری های غدد مترشحه داخلی: مثل غدد تیروئیدی که قابل درمان باشند. (معاف از رزم خدمت سربازی می شوند)
بیماری های پوستی: مثل عرق کردن کف دست ها و اگزما که در حالت خفیف معاف از رزم خدمت سربازی را به همراه خواهد داشت.
بیماری های داخلی مغز و اعصاب: مثل انواع صغر عضلانی عضلات بزرگ (در حالت خفیف مشمولین می توانند معاف از رزم خدمت سربازی شوند)
بیماری های اعصاب و روان: مثل اختلالات خلقی (در موارد ضعیف تر افراد می توانند از معافیت از رزم استفاده نمایند.)
بیماری های مرتبط با جراحی مغز و اعصاب: مانند تومورهای خوش خیم ستون فقرات بدون اختلالات عملی معاف از رزم خدمت سربازی را شامل می شود.
بیماری های ریوی: همچون تغییر شکل قفسه سینه (در صورتی که بدون اختلال تنفسی باشد ).
بیماری های اسکلت و استخوان: مثل انحرافات ستون فقرات (در صورت حاد نبودن)
بیماری های دستگاه گوارش: مانند بیماری آشالازی (در صورت عدم انجام عمل جراحی عدم بروز عارضه)
بیماری های خون و آنکولوژی: همچون کم خونی های مگالوبلاستیک (در صورتی که این بیماری با دارو درمان شود مشمولین می توانند از معاف از رزم خدمت سربازی استفاده نمایند).
بیماری های دستگاه ادراری تناسلی: مثل برگشت ادرار یک طرفه و خفیف (معافیت از خدمات رزمی)
بیماری های فک و دندان: مانند ناهنجاری های اسکلتی و استخوانی فک و دهان .
بیماری های مرتبط با چشم: با هیپرمتروپی از ۳ تا ۶ دیوپتر هرکدام از چشم ها می توان از معاف از خدمات رزمی استفاده نمود.
بیماری های گوش، حلق و بینی: مثل کاهش شنوائی یک طرفه (در حد پایین ).
بیماری های قلبی: مانند بیماری های مادرزادی قلبی (آن دسته از کسانی که اختلال عملکرد قلبی ندارند معاف از خدمات رزمی می شوند).
بیماری های روماتولوژی: مانند نقرس کاذب یا هیپر اورسیمی (معافیت از رزم را به همراه دارد)
بیماری های عفونی: مثل بیماری سل
سوالات متداول در مورد مشاوره معافیت پزشکی
عمده ترین موردی که اکثر مردم به عنوان مصداق احراز معافیت پزشکی در ذهن دارند . صافی کف پا، مینیسک زانو و… است. در حالی که قوانین و شرایط مربوط به معافیت پزشکی که مراجع معتبر سازمان نظام وظیفه اعلام کرده اند، مصادیق بسیار دیگری را مطرح کرده اند. این در حالی است که بسیار مشاهده شده است که افراد مشمول بدون اطلاع از این قوانین دوران سربازی خود را گذرانده و با مشکلات مختلفی مواجه شده اند. مشکلاتی که گاهی منجر به از دست دادن سلامتی و حتی مرگ آنها شده است. از منظر دیگری می توان گفت این افراد زمان قابل توجهی از عمر خود را هم که می توانستند صرف ساختن آینده خود سازند، از دست داده اند. از اینرو شناختن مصادیق معافیت پزشکی برای مشمولان خدمت مقدس سربازی بسیار حائز اهمیت است.