طلق یعنی چه:طِلق با کسره طاء در لغت به معنای حلال است. همچنین معنای روا، خالص و چیزی که کس دیگر در آن شریک نباشد را نیز میدهد.
نکته این که این ریشه به معنای رهایی و رها شدن هم به کار می رود همانطور که واژه طلاق از آن استفاده می شود.
ملک طلق یعنی چه: به معنای مال و ملکی است که مالک بتواند هر نوع تصرفی را در آن بکند مانند این که اجاره بدهد یا هبه کند یا بفروشد و تصرفات دیگر از این قبیل، در ادامه بیشتر با این مفهوم آشنا می شویم.
ملک طلق به چه معناست؟
گفتیم که ملک طلق به ملکی گفته می شود که آزاد و رها باشد. به عبارت حقوقی و فقهی، ملکی که برای مثال در وثیقه یا رهن نباشد یا ملکی که موقوفه نباشد و مالک بتواند هر تصرفی را در آن انجام دهد آن هم به علت آزاد بودن ملک را ملک طلق میگویند.
در فقه و قانون بیان شده است که یکی از شرایط مبیع در خرید و فروش، طلق بودن و آزاد بودن آن است یعنی اینکه مبیع یا جنس نباید مال موقوفه باشد یا اینکه در وثیقه یا رهن دیگری باشد.
به زبان راحت تر مالکی که شش دانگ ملک کامل در اختیارش باشد ملک وی ملک طبق است.
نکته دیگر این که اگر ملکی دارای شریک باشد به آن طلق نمیگویند و در طلق شش دانگ باید ملک متعلق به شخص واحد باشد و فاقد هر گونه شریک باشد.
مالک ملک طلق چیست یعنی شش دانگ ملک در اختیار اوست.
ملک صرفا عرصه یا اعیان طلق نیست
در مورد این عنوان باید گفت که اگر زمینی را در نظر بگیریم آن زمین را عرصه میگویند و ساختمانی را که روی آن بنا شده است را اعیان میگویند. حال اگر کسی تنها مالک عرصه یا اعیان باشد باید گفت آن ملک طلق نیست.
در مکاسب هم آمده است که:
مراد از طلق، سلطنت تام بر ملک است به طوری که مالک بتواند آنچه بخواهد نسبت به ملک خویش انجام دهد و در این مورد مطلق العنان باشد.
پس می توان گفت طلق بودن یعنی مالکیت کامل و واژه طلق در میزان مالکیت به کار می رود نه در نوع ملک.
اداره ثبت این عنوان و واژه را فقط در مواردی در سند قید می کند که ملک بدون شریک و شش دانگ آن متعلق به یک فرد باشد.
اهمیت بحث در اینجاست که در ملکی که شریک داشته باشد یا به اصطلاح مشاع باشد واژه طلق به کار نخواهد رفت.
لذا اگر در سند ملکی طلق(طلق در سند) درج شده باشد ادعایی نسبت به مالکیت ملک مسموع نخواهد بود.
وضعیت خاص طلق در زمین و آپارتمان
در سند تک برگی ملک برای مثال نوشته می شود آپارتمان مسکونی و در قسمت وضعیت خاص نوشته می شود:
طلق و در میزان مالکیت اگر ملک طلق باشد درج می شود که شش دانگ عرصه و اعیان.
در اینجا این مفاهیم بدین معناست که این آپارتمان برای معامله، ریسکی در مالکیت نخواهد داشت یعنی این آپارتمان وقفی نیست و در وثیقه و … هم نمی باشد.
لذا اگر در سند آپارتمان درج شده باشد که وضعیت خاص ملک، طلق می باشد این امری مثبت است از این نظر که شما نگران این نخواهید بود که این آپارتمان شریکی داشته باشد یا در مالکیت مشکل دیگری داشته باشد.
حال اگر آن زمین یا آپارتمان قسمتی از آن وقف باشد؛ در وضعیت خاص آن درج می شود که طلق و وقف و اگر کاملا وقف باشد در وضعیت خاص آن وقف درج می شود.
لذا طلق بودن یعنی آزاد بودن و وقف بودن یعنی در حبس بودن ملک و مالکیت جداگانه شخص حقوقی.
طلق با عرصه وقف در سند به چه معناست؟
اگر در سند این عبارت درج شده باشد به این معناست که اعیان یا ساختمان آن طلق است و کسی مالک شش دانگ است ولی عرصه که به معنای زمین است وقفی می باشد.
به عبارتی زمین مال وقف است اما ساختمان روی زمین مالک است.
در اسناد ملک طلق در مقابل وقف قرار دارد.
وضعیت خاص طلق در سند تک برگی:یعنی زمانی که در سند تک برگی این کلمه طلق درج شده باشد بدین معنی است که سند ریشه ندارد.
نتیجه گیری
در بالا معنا و مفهوم واژه طلق را در لغت و در فقه و حقوق بیان کردیم که معانی مختلف و یکسان نیز دارد.
اما در سند ملک واژه طلق در مقابل وقف قرار دارد یعنی اگر در سند درج شده باشد وقف یا دو دانگ وقف.
برای مثال به این معناست که این زمین یا آپارتمان همان قسمت آن طلق نیست و آزاد نیست و وقف می باشد.
برای مثال اگر گفته شده باشد که عرصه وقف و اعیان طلق است یعنی عرصه یا همان زمین اوقافی است اما ساختمان یا بنای روی زمین که احداث شده طلق است و مال خود مالک می باشد.
سوالات متداول
طلق در لغت به چه معناست؟
در لغت به معنای مباح،روا، آزاد و همچنین به معنای رها کردن است مثل آنچه از طلاق به کار رفته است. اما ملک طلق به معنای ملکی ست که رها و آزاد از محدودیت است و مالک می تواند هر تصرفی در آن بکند.
وضعیت خاص طلق در زمین و آپارتمان به چه معناست؟
در سند زمین و آپارتمان وضعیت خاص طلق به این معناست که زمین، وقفی نمی باشد در واقع در اسناد مالکیت طلق بودن در مقابل وقف بودن به کار می رود.
عرصه و اعیان به چه معناست و عرصه وقف چه مفهومی دارد؟
عرصه و اعیان به زمین و ساختمانی اطلاق می شود که روی عرصه بنا شده وقتی گفته می شود که عرصه وقف است و اعیان، طلق است که یعنی زمین اوقافی است و ساختمان روی آن طلق و آزاد و غیر وقفی است و مالک حق خرید و فروش آن را دارد.
10 پاسخ
سلام خیلی جامع و مفید نگاشته شده با تشکر
آیا وضعیت خاص طلق سند شامل آزاد بودن ملک از سرقفلی نیز می باشد یا خیر به عبارت دیگر اگر در سند مغازه تجاری قید شده باشد که با توجه به وضعیت خاص طلق ششدانگ سند مطعلق به آقای … است این عبارت به معنای آزاد بودن ملک از سرقفلی نیز هست یا خیر . باتشکر
سلام: مالکیت و سرقفلی دو حق مجزا می باشد و در صورتی که اقداماتی صورت بگیرد این دو حق کاملا مجزا ازهم می باشند.
سلام من یه زمین سند تک برگ دارم وضعیت خاص طلق الان اداره اوقاف میگه این زمین و محدوده ش میخواد وقفی بشه سند ها باطل میشن و سند وقفی میزنن همچین چیزی امکان داره
سلام: اگر وقفی بودن ثابت شود چون مال وقفی قابل فروش نیست و اگر اقدام به فروش نمایید و اینکه برای دریافت سند تک برگی باید سند ازاد بشه تا انتقال مالکیت صورت بگیرد.
سلام من یک آپارتمان دو طبقه خریدم و در سند نوشته شده وضعیت خاص طلق و دو در و دو حیاط مجزا داریم سندم شش دانگ است یعنی من میتونم تو حیاط برای خودم انباری درست کنم
سلام: بله نسبت به سهم خودتان می توانید تصرف نمایید.
سلام.زمینی باکاربری مسکونی طلق وـششدانگ از شخصی خریدیم..بعد از انتقال ۳دانگ بنام من و ۳دانگ بنام دوستم سند خورده..در سند سه دانگی هرکدام از ما بازم طلق ذکر شده…ماهرکدوم شریک همیم پس چطور طلق دوباره عنوان شده???!
سلام.من مغازه ایی خریدم و سند شش دانگ تک برگی بنامم اومد.ولی در سند ذکر شده شش دانگ اعیان .و در وضعیت نوشته طلق خاص.
میخواستم ببینم چرا اعیان خالی نوشته.پس عرصه مربوط به کی هست؟
ثبت کل هم مراجعه کردم گفتند تمام مالکان اون زمینها فقط اعیان دارند و عرصه مربوط به کسی هست که در ایران نیست.ایا در آینده کسی میتونه ادعای اون ملک رو بکنه؟
سلام ملکی دارم کهدر سند ذکر شده، نوع ملک :طلق و وضعیت خاص: عرصه و اعیان این مسئله در آینده که مشکل ساز نمیشود.