پرسش: اگر کسی نسبت رابطه نامشروع به فردی بدهد و حکم برائت متهم صادر شود؛ سپس آن شخص شکایتی مبنی بر اعاده حیثیت به دادگاه تقدیم نماید برای متهم باید تبصره ۲ ماده ۱۴۰ قانون مجازات اسلامی اعمال شود یا ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی؟
نظر اکثریت
مشمول تبصره ۲ ماده ۱۴۰ قانون مجازات اسلامی است.
نظر اول
ماده ۱۴۰ قانون مجازات اسلامی را باید اعمال نمایند.
نظر دوم
اگر کسی شکایتی بر علیه کسی مطرح نماید و نتواند اثبات کند و حکم برائت مشتکی‌عنه صادر گردد مشتکی‌عنه می‌تواند از طریق ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی اقدام نماید ولی ماده ۱۴۰ قانون مجازات اسلامی را می‌توان در این مورد دانست که شخص شاکی فقط از طریق نطق در مجامع فقط اتهامی را به شخص عنوان داده باشد. اگر از انتساب منافی عفت مادون زنا و لواط بالاتر رود ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی را باید اعمال کرد و اگر کمتر از این موضوع باشد ماده ۱۴۰ قانون مجازات اسلامی اعمال میشود؛ یعنی ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی، عام است و ماده ۱۴۰ قانون مجازات اسلامی، خاص هست.
نظر سوم
در ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی مراحل اثباتی ندارد؛ یعنی اگر شهود به حد متعارف در شرع نرسید؛ یعنی چهار نفر نشدند باید شلاق را بخورد؛ یعنی به‌عنوان قذف شلاق می‌خورد و در قاعده فقهی باید دلایلش را اثبات نماید در ماده ۶۹۷، توسط شاکی بایستی موضوع معنونه اثبات شود؛ ولی در ماده ۱۴۰ قانون مجازات اسلامی، موضوع اثباتی نبوده و صرف ادعا هست و اگر به تبصره ۲ ماده ۱۴۰ قانون مجازات اسلامی، اشاره و آن را اعمال کردیم، دیگر مشمول مرور زمان نمی‌شود و باید اجرا شود.
نظر چهارم
اگر شخصی فقط موضوع از زبانش بیان شود به صرف بستن اتهام به شخص می‌توان، ماده ۱۴۰ قانون مجازات اسلامی را اعمال کرد ولی اگر علاوه بر بیان اتهام و نشر روزنامه و نطق در مجامع مستنداً نتواند اثبات نماید ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی را در مورد انتساب دهنده باید اعمال نمود.
پرسش و پاسخ متداول اعاده حیثیت
سوال:
فردی اسپانسر محصولات شرکتی بوده و در حال حاضر با شرکت قطع همکاری نموده است و در پیج اینستاگرام خود، عکس های محصولات شرکت را بارگذاری کرده و علامت ضربدر بر روی تصاویر گذاشته است.
آیا این عمل عنوان مجرمانه دارد؟
پاسخ:
ماده ۱۸ قانون جرایم رایانه‌ای (مصوب ۱۳۸۸) در این خصوص مقرر کرده است که «هر کس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله سامانه رایانه‌ای یا مخابراتی اکاذیبی را منتشر نماید یا در دسترس دیگران قرار دهد یا با همان مقاصد اعمالی را بر خلاف حقیقت، رأساً یا به عنوان نقل قول، به شخص حقیقی یا حقوقی به طور صریح یا تلویحی نسبت دهد، اعم از اینکه از طریق یادشده به نحوی از انحاء ضرر مادی یا معنوی به دیگری وارد شود یا نشود، افزون بر اعاده حیثیت (در صورت امکان)، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا ۴۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.»
سوال:
سلام وقت بخیر- برای اعاده حیثیت اجتماعی پیرو احکام کیفری از چه مرجعی باید اقدام کرد؟
پاسخ:
با سلام
اعاده حیثیت در مباحث کیفری بعد از رفع اثر مجازات مطرح خود بخود حاصل میشود .
اعاده حیثیت یا با طرح شکایت افترا حاصل می شود یا با طرح دادخواست ضرر و زیان معنوی که محاکم یا به صورت ریالی یا با دستور عذرخواهی در رسانه های محلی یا ملی انجام می گیرد ولی محاکم ایران به چنین دادخواست های بعلت دعاوی و اختلافات فراوان زیاد وقعی قائل نمیشوند.
اعاده حیثیت کیفری با شکایت کیفری در دادسرا و محاکم کیفری و اعاده حیثیت اجتماعی در محاکم حقوقی بعمل می آید
سوال:
با سلام و درود
شخصی سوالی پرسیده ممنون میشم راهنمایی بفرمایید باتشکر:
سلام خسته نباشید یه سوالی داشتم از خدمتتون چند وقت پیش داماد خانواده به همسرم پیام دادن همسرم جواب نداده ایشون دست برنداشتن من گوشیه هسرم و گرفتم و خواستم بدونم نیت این آقا چیه کلی اظهار عشق و علاقه کرده و در آخرم کلی عکس های مستهجن از خودش و پیام های نامربوط فرستاد غافل از اینکه بجای همسرم داره با من چت میکنه بعد که فهمید کلی عذرخواهی …. بعد چندی خبر به خانواده ی خودم رسید و خانواده ی خودم متاسفانه بدون اینکه از چندوچون قضیه خبر داشته باشن همسر من رو متهم کردن که داماد خانواده رو از راه بدر کرده و … منم برای رفع اتهام از همسرم بدون اینکه اطلاعی داشته باشم کارم اشتباهه اسکرین شات پیام هاشو تو گروهی که خواهر برادری بین خودمون تشکیل داده بودیم فرستادم الان این داماد ما داره مارو تهدید میکنه که شکایتمونو پس بگیریم وگرنه اونم اعاده حیثیت میکنه تکلیف چیه باید چیکار کنیم هم آبرومو برده هم دست گذاشته رو ناموسم همم برام شاخ و شونه میکشه.
پاسخ:
با سلام
جرایم ارسال عکس های مستهجن و پیامک های وهن آلود قابلیت پیگیری دارد و حال اینکه داماد تهدید به شکایت دارد موضوع شکایتش معلوم نیست که چگونه و به چه دلیلی از راه به در کردن معلوم نیست. نتیجه اینکه تهدید داماد طبل تو خالی جهت رهائی از تعقیب خویش است.
پیشنهاد این است چنین مسائل با صلح و سازش خاتمه پیدا کند بنفع طرفین است والا دادستان های جدید در آن کشف میشود و نتیجه اش پاشیدن خانواده هاست
