خانه » فک رهن

فک رهن

سند رهنی چیست؟

سند رهنی، سندی است که در دفترخانه تنظیم شده و طبق آن شخص بدهکار در مقابل طلبکار برای تضمین پرداخت بدهی خود، ملک خود را در رهن قرار می دهد در این صورت اگر سند رهنی به صورت قانونی تنظیم نشده باشد؛ می توان ابطال آن را تقاضا کرد.

فک سند رهنی

فک رهن یا الزام به فک رهن به این صورت است که فردی ملکی را به عنوان وثیقه مالی، رهن کرده باشد و بعد از پرداخت کامل بدهی و برطرف شدن بدهی از طرف فرد وام‌گیرنده، فک رهن باید انجام شود. بنابراین به آزادسازی ملک رهن شده از طریق پرداخت کامل بدهی و ابراء دین، فک رهن گفته می شود که باعث آزادسازی ملک پس از تسویه کامل بدهی می شود.

دادگاه رسیدگی به موضوع فک سند رهنی

دادگاهی که دادخواست فک سند رهنی در صلاحیت وی است دادگاهی است که در محل مال غیر منقول قرار دارد. برای مثال اگر زمین یا ملک مورد رهن در شهر شیراز باشد، دادگاه شیراز صلاحیت رسیدگی به آن را دارد و اگر در تهران باشد دادگاه تهران حسب مورد صلاحیت رسیدگی به این درخواست را دارد.

مدارک لازم برای درخواست فک سند رهنی

برای درخواست فک سند رهنی، مدارک زیر مورد نیاز است:

مدارک احراز هویت خواهان دعوی مانند کارت ملی و…
نام و نام خانوادگی خوانده به همراه مدارک هویتی خوانده ولی در صورتی که خوانده در سامانه ثنا عضویت داشته باشد صرف وجود شماره ملی کافیست.
سندی که برای فک رهن به بانک گذاشته شده است و همچنین رسید پرداختی که خوانده برای رهنی بودن بصورت اقساطی به بانک پرداخت می نماید.
شعبه بانکی که سند را در اختیار دارد به همراه شناسه ملی و آدرس دقیق محل وقوع بانک.

نحوه اجرای رای فک سند رهنی

بعد از آنکه فرد در دادگاه طرح دعوا کرد و با ارائه مدارک، موفق بر ابطال سند رهنی شد و حکم دادگاه بدوی نیز قطعی بشود، دادگاه گواهی قطعیت رای صادر می کند و می توان با ارائه آن به اداره ثبت اسناد و املاک و تقاضای ذی نفع، رئیس اداره ثبت موضوع را بررسی و آن را به دفتر املاک ارجاع می دهد. فرد متصدی دفتر املاک بعد از بررسی های لازم مراتب ابطال را در ستون ملاحظات دفتر توضیح می دهد.

هزینه دادرسی فک سند رهنی

به دلیل اینکه دعوی مورد نظر نسبت به مال غیر منقول می باشد لذا بر اساس قانون دفاتر خدمات قضایی این هزینه را بر اساس ارزش منطقه ای ملک از خواهان مطالبه می نمایند، چون اگر خواهان خودش هزینه ملک را به عنوان خواسته برای دعوای خودش اعلام نماید در این صورت برای خواهان اخطاریه رفع نقص صادر می شود تا بر اساس ارزش منطقه ای ملک محاسبه و پرداخت شود.

نحوه دادخواست فک سند رهنی

برای بی اعتبار و بی اثر کردن سند رهنی لازم است به دادگاه دادخواست تقدیم کرد. در این دادخواست باید مشخصات کامل ملک مثل مالک قبلی، مالک جدید، وضعیتی که دلیل بر ابطال است و موارد دیگر ذکر شود. همچنین فرد خواهان باید سند و دلیلی داشته باشد که مالکیت کلی را ثابت کند.

اما نکته دیگری که می تواند باعث و دلیل بر فک سند رهنی شود این است که مالک، ملک خود را به کسی رهن داده است اما فرد رهن گیرنده، بدون اجازه و در حالی که قانونا حق این کار را ندارد آن را به دیگری رهن بدهد که اینجا می توان درخواست فک سند رهنی دوم را نیز درخواست کرد. در هر حال فرد مرتهن حق ندارد در ملک مورد رهن تصرفی کند.

فک سند رهنی توسط مالکی که سند رسمی ندارد

در بالا مختصر اشاره ای کردیم که ممکن است فرد، ملک را با سند عادی خریده باشد و هنوز سند رسمی تنظیم نکرده باشد و از طرفی دیگر متوجه شود که فروشنده از قبل یا بعد از معامله ملک را در رهن قرار داده است. با توجه به آن که مالک یا خریدار حق دارد ابطال سند رهنی را بخواهد، اما چون فعلا سند رسمی ندارد لازم است ابتدا درخواست الزام به تنظیم سند رسمی را تقدیم دادگاه کند.

نتیجه گیری

رهن در اصطلاح حقوقی یعنی وثیقه قراردادن مالی برای تضمین پرداخت بدهی، در سند رهنی نیز شخصی به موجب سند رسمی ملک خود را در رهن دیگری قرار داده است. حال مواردی وجود دارد که باعث شود این سند قابل ابطال باشد. که نمونه هایی از آن را در بالا توضیح دادیم. برای مثال شخص بدون اجازه دیگری ملک وی را در رهن قرار داده یا اینکه خریدار ملک با سند عادی متوجه می شود که فروشنده ملک را در رهن قرار داده است. یا اینکه اگر شرایط صحت معاملات رعایت نشود. اما موارد غالب در فک سند رهنی به متعلق به غیر بودن یا فضولی بودن رهن مربوط می شود.

سوالات متداول درباره فک سند رهنی

فک سند رهنی توسط خریدار با سند عادی به چه شکل است؟

این خریدار ابتدا باید فروشنده را الزام به تنظیم سند رسمی کند و دادخواست آن را تقدیم دادگاه کند یا همزمان با دادخواست فک سند رسمی آن را از دادگاه تقاضا کند.