صلح یه قراردادی است که ممکن است شنیده باشید که چند نفر ملکی را به هم صلح کرده اند یا اختلاف خود را با صلح به پایان رسانده اند، صلح هم می تواند در خصوص اختلاف و درگیری باشد هم در قالب یک عقدی که در قانون مدنی نام برده شده است و شبیه بیع است.
اما با الزامات و محدودیت های کمتر صلح در قانون مدنی انواع مختلفی دارد که به همین نسبت در جایگاه مختلفی استفاده می شود و لازم است.
هرکس در کشور ما با صلح به صورت قانونی آَگاهی نسبی داشته باشد، زیرا عقد بسیار پر کاربردی است که در کنار فوایدش، معایبی هم دارد.
پس با آگاهی از این عقد شما می توانید میزان مزایای آن را بسنجید و سپس از این عنوان در قرارداد های خود استفاده کنید.
در این بخش در خصوص عقد صلح، انواع و شرایط این عقد مطالب مفیدی ارائه خواهد شد صلح نیاز به تنظیم صلحنامه دارد فلذا باید در این خصوص باید ابتدای شروع به تنظیم از طریق وکیل مشاوره نمایید برای مشاوره کافیست بروی شماره فوق ضربه بزنید. ۰۲۱۸۸۱۴۰۸۰۸
عقد صلح چیست؟
ماده ۴۵۲ قانون مدنی بیان می کند:
صلح ممکن است یا در مورد رفع تنازع موجود و یا جلوگیری از تنازع احتمالی در مورد معامله و غیر آن واقع شود.
شما ممکن است برخی از دعوا های خود را چه در دادگاه ها و چه در دفاتر اسناد رسمی یا به صورت عادی خاتمه دهید، که بنابراین صلح انجام داده اید.
همچنین صلح گاهی به صورت جایگزین در عقود دیگر نیز برای شما کاربرد دارد که از جمله می توان به معاملات (بیع) اشاره کرد هرچند صلح نسبت به هر عقدی جاریست ولی صرفا آثار عمومی آن عقد را دارد ولی آثاری که مختص آن عقد است را نخواهد داشت.
عقد صلح به عنوان جایگزین در عقودی مانند بیع مزایا و معایبی دارد.
بعضی اوقات توسط این عقد شما می توانید از شرط های پیچیده و زیاد خرید و فروش رها شوید و در ازای آن از مزیت هایی که در عقود قرار دارد به همین دلیل محروم شوید.
نکته ی مهمی که باید بدانید این است که عقد صلح فقط برای زمان اختلاف نیست بلکه می توانید این عقد را جایگزین عقد بیع، اجاره یا عاریه کنید.
مثلا فرض کنید شما قرار است خانه ای را بخرید ولی برای فرار از خیار های مختص عقد بیع می توانید از عقد صلح استفاده کنید.
البته که این موضوعات تخصصی است و نیاز به مشاوره با وکلای عقود و قرارداد ها دارد و حتما برای بستن هر عقدی، با وکیل متخصص مشورت داشته باشید.
انواع صلح
صلح به منظور رفع تنازع(دعوا): صلحی که در آن طرفین دعوا با یکدیگر تراضی می کنند و رضایت می دهند تا دعوا تمام شود. این تراضی می تواند شرایطی هم داشته باشد.
صلحی که منتهی به انعقاد معامله می شود: در واقع این همان صلحی است که جایگزین عقودی مانند خرید و فروش یا اجاره می شود. اما دیگر شرایط آن عقد را نخواهد داشت. مثلا در عقد بیع، حقوقی برای طرفین وجود دارد که در عقد صلح وجود ندارد مانند حق شفعه در معامله ملکی بین دو نفر.
صلح محاباتی چیست؟
زمانیکه شما ملکی یا وسیله ای را از دیگری می گیرید یا به دیگری می دهید که بلاعوض (رایگان) است، یا مبلغ معامله بسیار ناچیز است و در واقع روی این عمل اسم صلح را بگذارید؛ این صلح را صلح محاباتی می گویند.
مثلا زمانی که یک ماشین را به مبلغ ۱ میلیون تومان خریداری می کنید.
صلح عمری چیست؟
صلح عمری صلحی است که مثلا پدری، ملکی را به فرزندش صلح می کند اما برای خودش، همسرش و سایر فرزندانش حقی را قائل می شود، تا زمانی که زنده هستند بتوانند در آن خانه زندگی کنند.
اما مالکیت این ملک برای فرزندش است در واقع صلح عمری یک حق انتفاعی است که متصالح تا زمانی مصالح زنده است می تواند از مورد صلح منتع شود ولی حق انتقال به دیگری را ندارد.
بنابراین حتی اگر فرزندش این ملک را بفروشد، پدر و مادر مالک می توانند از آن ملک تا زمانی که زنده اند، استفاده کنند.
ماده ۴۱ قانون مدنی بیان می کند:
عمری حق انتفاعی است که به موجب عقدی از طرف مالک برای شخص به مدت عمر خود یا عمر منتفع و یا عمر شخص ثالثی برقرار شده باشد.
صلح خیاری چیست؟
صلح خیاری به صلحی گفته می شود که وقتی مصالح (کسی که مال خودش را صلح می کند) امکان برهم زدن معامله را نیز برای خود قرار دهد.
همچنین مدت زمانی که صلح کننده می تواند معامله را برهم بزند می تواند معین باشد، مثلا سه سال؛
یا بگوید تا زمانی که متصالح (کسی که مال به او صلح شده) زنده است، امکان برهم زدن معامله برای او وجود دارد یا بگوید اگر فلان شخص (شخص ثالثی) فوت کند این عقد صلح باطل است.
شرایط قرارداد صلح
شرایط صلح به شرح ذیل می باشد.
- دو طرف عقد صلح باید اهلیت داشته باشند، یعنی عاقل، بالغ و رشید باشند.
- عقد صلح نباید برای فرار از دین و به شکل صوری باشد.
- عقد صلح باید برای امور شرعی باشد نه امور نامشروع مثل تاسیس قمارخانه.
- صلح کننده باید مالک مالی باشد که قرار است آن را صلح کند. صلح اموال بدون صاحب یا اموال دولتی امکان پذیر نیست.
شرایط ابطال صلح
برخی از وقایع است که اگر اتفاق بیفتد منجر به ابطال عقد صلح می شود:
- اگر عقد صلح صوری و برای فرار از دین باشد. مثلا برای فرار از مالیات ملکی را صلح کند.
- اگر یکی از طرفین معامله بالغ و عقل نباشد، مثلا مجنون باشد.
- در صورتی که مال مورد صلح نامشروع باشد. مثل صلح مشروبات الکی یا آلات قمار.
- اگر صلح کننده مالک مالی که می خواهد صلح کند نباشد و هیچ اختیاری هم برای اینکار نداشته باشد.
- اگر مالی که می خواهید صلح کنید؛ وجود خارجی نداشته باشد و یا امکان بهره برداری و استفاده (انتفاع) از آن ممکن نباشد.
- اگر در صلح نامه جعل، انکار یا تردید صورت بگیرد و آن اثبات شود.
- اگر نسبت به مالی که می خواهید صلح کنید یا شخصی که می خواهید مالی را به او صلح کنید اشتباهی رخ دهد.
صلح نامه چیست؟
صلح نامه سند یا نوشته ای است که در آن شخص صلح کننده، مالی را به فرد دیگری صلح می کند. صلح نامه می تواند به صورت عادی یا به صورت رسمی باشد.
صلح نامه ی عادی یا رسمی به این صورت است که طرفین صلح یا وکیل یا بنگاه دار، آن را تنظیم می کند، اما صلح نامه رسمی در دفاتر اسناد رسمی انجام می شود.
توصیه می شود برای تنظیم صلح نامه حتما با یک وکیل پیش از صلح مشورت کنید تا به طور کامل و دقیق نکات لازم را به شما اطلاع دهد و ترجیحا بهتر است که صلح نامه توسط یک وکیل تنظیم و بازنگری شود.
صلح نامه می توانند تحت عنوان صلح نامه ملکی، صلح نامه سهم الارث یا صلح نامه سرقفلی و …. باشد.
نتیجه گیری
زمانی که شما با کسی تراضی می کنید که مالی را به او بدهید یا توافق می کنید که از منافع ملک شما استفاده کند، این توافق می تواند تحت عنوان عقد صلح انجام شود.
عقد صلح زمانی صورت می گیرید که شما بخواهید به جای عقود دیگر و شرایط پیچیده ای که دارند از یک راه حل ساده تر استفاده کنید.
این راه حل ساده، عقد صلح است هرچند باید بدانید که برخی از مزایایی که در عقد اصلی وجود دارد در عقد صلح وود ندارد.
اما بعضی اوقات مزایای و راحت تر بودن این عقد، شما را مجاب می کند که از عقد صلح استفاده کنید. عقد صلح می تواند معوض یا بلاعوض باشد یا حتی در ازای مبلغ ناچیزی صورت گیرد.
اما باید بدانید که مال مورد صلح باید مشروع باشد و نباید برای فرار از دین این کار را انجام دهید. سایر شرایط این عقد به طور کامل در بالا توضیح داده شده است.
برای دریافت مشاوره راجع به عقد صلح می توانید از طریق شماره تماس ۰۲۱۸۸۱۴۰۸۰۸ با وکلای متخصص گروه وکلای سنا در خصوص عقد صلح مشورت نمایید.
اعتبار صلح بعد از فوت
صلح بر اساس قانون مدنی یک عقدی است لازم که حتی بعد از فوت طرفین قرارداد به قوت خودش باقی است مگر اینکه بتوان به موجب خیارات قانونی و یا اقاله این قرارداد را منحل نمود و نمی توان بموجب پشیمانی از قرارداد اقدام به فسخ قرارداد نمود.
سوالات متداول
صلح بلاعوض چیست؟
صلحی است که شخصی که می خواهد مال خود را به دیگری صلح کند در قبال آن پول یا مالی را از طرف مقابل دریافت نمی کند و اصطلاحات رایگان این کار را انجام می دهد.
آیا در عقد صلح می توان از طرف مقابل در ازای صلح پولی دریافت کرد؟
بله، اگر شما برای مالی که صلح می کنید مبلغی را دریافت کنید به آن صلح معوض گفته می شود.
آیا موارد صلح می توان نامعلوم باشد؟
خیر، صلح حتما باید نسبت به یک مال معلوم صورت بگیرد، زیرا معین بود از شرایط اساسی صحت یک معامله است.
