جواز کسب چیست و مراحل اخذ پروانه کسب در مشاغل مختلف

برای تاسیس هر نوع محل اشتغال و کسب نیاز به اجازه از دولت و پروانه کسب داریم. در واقع جواز کسب مجوز قانونی برای برپا کردن و اداره یک واحد صنفی است و بدون آن فعالیت شما غیر قانونی تلقی می شود.به اجازه‌ای که طبق مقررات قانون نظام صنفی، به منظور شروع و ادامه کسب و کار یا حرفه، به فرد مورد نظر برای محلی مشخص یا وسیله کسب مشخص، به صورت موقت و یا دائم داده می‌شود، پروانه و یا جواز کسب میگویند. پروانه کسب دائم به مدت ۵ سال و موقت به مدت یک سال به شخص متقاضی جواز کسب تعلق میگیرد.

چه افرادی موظف به گرفتن جواز کسبند؟

همانطور که گفته شد جواز کسب برای اداره ی واحد صنفیاست و هر واحد صنفی ای نیاز به جواز کسب دارد. و هر شخص حقیقی و حقوقی ای برای فعالیت در زمینه های زیر نیاز به مجوز کسب دارد:

فعالیت تولیدی

فعالیت توزیع

فعالیت خدماتی

فعالیت خرید و فروش و تبدیل

جواز کسب موقت و دائم

جواز کسب موقت تنها یک بار صادر میشود و پس از گذشت یک سال تمدید میشود. ولی جوازهای دائمی از تمدید دوره بی نیاز می باشند.

این موضوع بدین معنا است که تاسیس هر نوع محل کسب و اشتغال به هر نوع کار فنی،نیاز به داشتن پروانه مربوط به آن کسب می باشد.بر این اساس در صورتی که شخصی بخواهد شغلی ایجاد کند باید قبل از سپردن هر گونه تعهد، اجاره، یا خرید محل برای اخذ مجوز لازم به «اتحادیه صنف »مربوطه مراجعه کند و درخواست کتبی خود را تسلیم نماید.

اتحادیه مذکور موظف است که درخواست های رسیده برای اخذ جواز کسب را به ترتیب شماره و تاریخ در دفتر مخصوص ثبت کند و رسید آن را به متقاضی بدهد.

چه کسانی برای دریافت پروانه کسب اولویت دارند؟

به طور کلی همه اشخاص حقیقی که قصد راه اندازی کسب و کار خود را دارند و تصمیم به ثبت شرکت ندارند، می بایست برای دریافت جواز یا برنامه کسب اقدام نمایند.

مشاغلی مثل آرایشگری، خیاطی، نانوایی و…مشاغلی می باشند که به آنها مشاغل آزاد میگویند که این مشاغل حتما باید قبل از شروع کار مراحل لازم جهت دریافت جواز و برنامه کسب را طی کنند.

در صورت شروع و انجام هرگونه فعالیت بدون داشتن جواز شخص مورد نظر مشمول جرائم قانونی میشود. همچنین مشاغل و فعالیت های تخصصی جهت شروع و ادامه فعالیت به پروانه ی تخصصی نیاز دارند.

نکته قابل توجه این است که اولویت دریافت پروانه کسب در هر یک از رشته های صنفی به همراه رعایت تمامی شرایط و ضوابط مربوطه به این ترتیب قرار گرفته است:

1. بیکارانی که مشمول قانون بیمه بیکاری هستند با توجه به رشته های تخصصی آن ها.
2. آن دسته از افرادی که هیچگونه پروانه کسب نداشته باشند.

وظیفه اتحادیه های صنفی نسبت به تمدید پروانه کسب

اتحادیه‌های صنفی موظف اند که نسبت به تعویض یا تمدید پروانه کسب واحدهای صنفی با ارائه گواهی دال بر پرداخت یا ترتیب پرداخت مالیات، بیمه و عوارض شهرداری اقدام نمایند.

از دیگر وظایف اتحادیه های صنفی میتوان به ارائه گواهی مربوط به طرح پرونده در مراجع ذی‌ربط برای مالیات‌ها و حق بیمه قطعی نشده و همچنین ارائه تاییدیه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای صنوفی که مشمول قانون مواد خوردنی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی اشاره نمود.

همچنین منظور از واحد های صنفی شغل هایی با زمینه های تولید، خرید، تبدیل، فروش، خدمات و توزیع می باشد.

مراحل لازم جهت اخذ پروانه کسب

1. ارائه درخواست کتبی متقاضی پروانه کسب
2. ثبت درخواست و ارائه رسید به متقاضی جهت اخذ جواز کسب توسط مراجع ذی صلاح
3. بازدید از محل واحد صنفی و ارائه گزارش جهت اخذ جواز کسب توسط کمیسیون بازرسی اتحادیه
4. بررسی درخواست متقاضی پروانه کسب در جلسه هیئت مدیره و ارائه پاسخ کتبی به او
5. صدور و اخذ جواز کسب

ارائه یکی از مدارک زیر به منظور تعیین وضعیت ملکی واحد صنفی در این مرحله از صدور و اخذ جواز کسب انجام می شود:

• سند مالکیت (به نام متقاضی)
• اجاره نامه رسمی (به نام متقاضی)
• اجاره نامه عادی با اخذ تعهد محضری (به نام متقاضی)
• مبایعه نامه (به نام متقاضی)
• ارائه حکم قطعی دادگاه مبنی بر الزام به تنظیم سند اجاره
• ارائه رسید پرداخت اجاره بهای معتبر
• ارائه قرارداد اجاره محل کسب با ادارات و سازمانهای دولتی، نهادها، شهرداری، شرکت های تعاونی مسکن و شرکتهای خاص صنفی، شرکتهای تحت پوشش سازمانهای دولتی و نهادها به منظور دریافت جواز کسب

یک مدرک که گویای وضعیت نظام وظیفه آقایان برای دریافت پروانه کسب باشد. مدارکی مثل:

• ارائه کارت پایان خدمت
• ارائه کارت معافیت دائم
• ارائه گواهی اشتغال به تحصیل (معافیت تحصیلی)
• ارائه گواهی معتبر مبنی بر داشتن معافیت پزشکی از حوزه نظام وظیفه (معافیت پزشکی)
• ارائه دفترچه اعزام به خدمت (همراه با مهر بدون غیبت)

مدت زمان اخذ جواز کسب

در صورتی که درخواست جواز شما مورد قبول واقع شد می بایست طی مدت ۳ سه ماه از زمان قبولی درخواست مدارک و مستندات اعلام شده را آماده کنید و تحویل واحد صنفی بدهید تا جواز کسب برای شما صادر گردد. معمولا از زمان ارسال مدارک و در صورت کامل بودن مدارک به طور تقریبی ۱۵ روز کاری جهت صدور پروانه کسب زمان می برد.

ثبت نام اینترنتی پروانه کسب

مدتی است که شما دیگر میتوانید از طریق اینترنت نسبت به صدور جواز کسب خود اقدام نمایید. به این صورت که با مراجعه به سامانه صدور پروانه کسب باید مدارک خود را اسکن کنید و با داشتن کد رهگیری می توانید سایر فعالیت های خود را پیگیری نمایید.

سپس کارشناسان مربوطه در این زمینه وظیفه دارند تا راهنمایی های لازم را انجام دهند و پس طی دوره ۱۵ روزه پس از اقدام به ثبت نام جواز کسب شما صادر خواهد شد و شما میتوانید از طریق پست الکترونیکی جواز کسب خود را دریافت نمایید.

شکایت به رد درخواست پروانه کسب

اگر درخواست صدور پروانه کسب شما مورد قبول واقع نشد و شما نسبت به این قضیه معترض بودید میتوانید بعد از وصول نظر کتبی اتحادیه ظرف مدت ده روز اعتراض خود را به کمیسیون نظارت مربوطه تسلیم کنید. کمیسیون نظارت ظرف مدت یک ماه نظر خود را نسبت به اعتراض شما اعلام میکند.

بیشتر مطالعه کنید: عوارض شهرداری و انواع آن 

نظر کمیسیون نظارت در این مورد قطعی می باشد. اگر اتحادیه در مدت مقرره نسبت به اعتراض شما پاسخ ندهد می‌توانید اعتراض خود را به کمیسیون نظارت ارائه نمایید.

هزینه اخذ پروانه کسب

به طور کلی هزینه دریافت پروانه کسب حداقل ۵۰۰٫۰۰۰ تومان می باشد و میتوان گفت هزینه اخذ جواز کسب بین ۵۰۰٫۰۰۰ تا ۲٫۰۰۰٫۰۰۰ تومان بسته به صنف مورد نظر هزینه دارد که این هزینه ها شامل هزینه حق ورود به صنف، هزینه اخذ گواهی های نام برده و هزینه های جاری دیگر است.

نحوه انتقال جواز کسب

اگر قصد انتقال جواز خود به شخص دیگری را دارید می بایست این مطلب را به شکل کتبی به اتحادیه خود اطلاع دهید و شخصی که قرار است جواز به نام او صادر شود را در آن معرفی نمایید. در صورتی که شخص شرایط لازم را داشت پروانه کسب قبلی باطل و با مشخصات و نام شخص جدید پروانه کسب صادر میشود.

خرید و فروش جواز کسب

خرید و فروش پروانه کسب ممنوع می باشد و در صورتی که کسی بخواهد حقوق ناشی از پروانه خود را به دیگری منتقل کند باید مراحل قانونی ذکر شده را انجام دهد.

همچنین در صورت تغییر شغل دیگر امکان ادامه فعالیت با جواز قبلی را ندارید و می بایست آن را تغییر بدهید. بدین منظور باید به اتحادیه صنف خود درخواست کتبی ارائه نمایید. طی دو هفته جواز کسب جدید صادر میشود.

در صورت عدم صدور آن نسبت به پیگیری این موضوع و علت رد درخواست اقدام نمایید. همچنین نکته قابل توجه این است که اگر فعالیت جدید شما جزو صنف دیگری است و در گروه صنفی شغل قبلی تان نیست می بایست با صنف قبلی تسویه حساب کرده باشید.

تمدید جواز کسب

قبل از به پایان رسیدن مدت جواز خود باید نسبت به تمدید آن اقدام نمایید. جهت تمدید جواز می بایست جواز کسب قبلی خود را به همراه ۶ قطعه عکس ارائه نمایید.

همچنین باید نسبت به پرداخت مالیات و دارایی دو سال قبل اقدامات لازم را به عمل آورده باشید و مدارک آن را نیز ارائه نمایید. علاوه بر آن به همراه داشتن مدارک هویتی و کپی قبض تلفن هم جهت تمدید پروانه کسب الزامی است.

لازم به ذکر است که در صورت وجود هر نوع تغییر در مدارک هویتی باید کپی مدارک خود را تسلیم نمایید.

مدارک لازم جهت تمدید جواز کسب

1.  ارائه اصل پروانه کسب
2. ارائه دفترچه عضویت
3.  ارائه جدیدترین پرداختی عوارض مشاغل شهرداری واحد صنفی مربوطه
4.  تحویل جدیدترین پرداختی مالیات
5.  تحویل آخرین پرداختی مالیات بر درآمد دارایی
6.  در صورت تغییر در شرکا ارائه فرم رضایت محضری شرکا و ارائه کپی از مدارک شناسایی شرکای جدید و قرارداد انتقال سهم
7.  پرداخت هزینه های مربوط به تمدید پروانه کسب
8. کارت معاینه بهداشتی که دارای اعتبار زمانی باشد (برای مشاغل مرتبط با مواد خوردنی و آشامیدنی و آرایشی و بهداشتی)
9.  ارائه گواهینامه گذراندن دوره های آموزشی از مرکز آموزشی اصناف