خیار تخلف شرط چیست – خیار تخلف شرط در قانون مدنی و حقوق ایران

در تمام عقود و قرارداد ها، معمولا طرفین تعهدات و شروطی را ضمن آن درج میکنند. برای مثال اگر شما خانه ای را اجاره کرده اید؛ ممکن است بر مالک شرط کنید که باید اتاق را رنگ بزند یا گچ کاری کند یا حیاط را به نحوی مناسب آماده کند.

وقتی ماشینی را می خرید ممکن است شرط کنید که زنگ خوردگی نداشته باشد و یا بیمه داشته باشد و یا این که فلان ویژگی و… را داشته باشد. در خرید لپ تاپ که از آگهی های دیوار پیدا کرده اید شرط میکنید که مدل فلان کشور باشد، دارای قابلیت و ظرفیت خاصی باشد.

در هر یک از این مثال ها شما شرط و تعهدی را درج کرده اید؛ حال اگر از این شروط تخلف شود و یا این که شروط رعایت نشده باشد برای فرد حقی به وجود می آید به نام خیار تخلف شرط که می تواند به وسیله آن عقد را بهم بزند.

حال در ادامه با ما همراه باشید تا جزییات بیشتری را از این مطلب بیان کنیم.

خیار تخلف از شرط به زبان ساده چیست؟

در بالا گفتیم که یک سری شروط و تعهدات در ضمن عقد و قرارداد وجود دارد که مثال هایی هم گفته شد. این شروط ممکن است یا شرط صفت باشد برای مثال ضمن خرید گوشی از کسی شرط شود باید مدل فنلاند باشد و یا ضمن خرید ماشین شرط شود که دارای فلان ویژگی باشد‌

یا ممکن است شرط انجام دادن کاری باشد یعنی این که فرد انجام فعلی را بر عهده بگیرد مثلا در اجاره قول بدهد که حیاط را درست میکند یا اتاق ها را تعمیر میکند.

همچنین ممکن است شرط نتیجه باشد یعنی این که عملی را ضمن قرارداد شرط کنیم و در همان زمان محقق شود.

حال این شروط را که ذکر کرده ایم اگر انجام نشود و از آن تخلف شود برای مثال گوشی چینی از آب در بیاید و یا صاحب خانه حیاط را درست نکند برای ما حقی ایجاد می شود که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

خیار تخلف از شرط چه ضمانت اجرایی دارد؟

اگر از شروط مزبور در بالا تخلف شود بستگی دارد به این که چه نوع شرطی رعایت نشده باشد اگر شرط صفت باشد  و تخلف بشود یعنی مثلا شرط شده ماشین مدل ۹۹ باشد و بعد خلاف آن در آید و یا اینکه شرط شود رنگ خوردگی نداشته باشد اما بعد معلوم شود این گونه نیست فرد می تواند معامله را فسخ کند‌ و به هم بزند‌.

اگر شرط مزبور شرط فعل باشد متاسفانه قانون گذار مقرر کرده است که فرد باید از دادگاه الزام فرد را بخواهد و اگر الزام ممکن نشد آن موقع حق فسخ دارد. برای مثال در خرید خانه اگر شرط فعل و یا انجام کاری شده باشد اگر انجام نشود باید از دادگاه الزام فرد را خواست و سپس اگر انجام نشد سپس بعد از مراحلی حق فسخ دارد.

در شرط نتیجه هم اگر شرط حاصل نشد فرد حق فسخ دارد.

نحوه تنظیم قرارداد و فسخ معامله در تخلف از شرط

نکته ای که باید در اینجا و در نحوه تنظیم معامله در نظر داشت این است که می توان در قرارداد این گونه توافق کرد که به محض رعایت نشدن شرط فرد حق فسخ داشته باشد و دیگر راه دادگاه را برای مراتب الزام طی نکند.

و این نحوه تنظیم قرارداد به دانش حقوقی فرد بستگی دارد که چنین مواردی را پیش بینی کند لذا توصیه می شود در قرارداد های مهم خود از وکلا و مشاوران متخصص در حوزه معاملات بهره ببرید.

مقایسه خیار شرط یا خیار تخلف از شرط

در خیارات یا اختیارات افراد در فسخ معاملات ما دو نهاد مشابه داریم یک خیار شرط و یک خیار تخلف از شرط.

خیار شرط آن است که ما حق فسخ را حتی بدون داشتن دلیل برای خود در مدتی معین شرط کنیم. مثلا در معامله ماشین شرط میکنیم که تا ۲ ماه حق فسخ دارم.

اما خیار تخلف از شرط آن است که ما شرطی را درج کرده ایم اما آن شرط رعایت نشده و از آن تخلف شده حال که تخلف شده ما اختیاری داریم برای فسخ قرارداد تحت عنوان خیار تخلف از شرط.

مشاوره حقوقی برای خیار تخلف از شرط

نحوه اعمال و زمان حق فسخ و همچنین در صورت بروز اختلاف نحوه طرح دعوا مواردی است که نیازمند دانش حقوقی است که توصیه می شود در برخورد با این موارد با وکلا و مشاوران حقوقی متخصص در این زمینه مشورت نمایید.

نتیجه گیری

خیار تخلف از شرط ناشی از تخلف از شروطی است که ضمن عقد برای طرفین به وجود آمده است این خیار حاصل تخلف از شرط صفت یا شرط فعل و یا نتیجه است که در بالا به هر کدام مختصرا اشاره کردیم. برای اخذ مشاوره بیشتر با شماره تلفن های درج شده تماس بگیرید.

سوالات متداول

خیار تخلف از شرط چیست؟

حق و اختیار فسخ معامله به استاد تخلف از شرط یا رعایت نکردن شروط ضمن عقد خیار تخلف از شرط نامیده می شود.

تفاوت خیار شرط یا تخلف از شرط در چیست؟

در این باره باید گفت که خیار شرط حاصل توافق و تراضی طرفین است اما تخلف از شرط حاصل تخلف از توافق انجام شده است.

اعمال خیار تخلف از شرط چگونه است؟

اعمال خیار به هر لفظ و فعلی انجام می شود و برای اطمینان می توان از اظهار نامه نیز استفاده کرد و اگر اختلافی پیش آید با مشورت می توان دادخواست تایید فسخ را درخواست کرد.