چند سالی میشود که ثبت سند خودرو در دفترهای ثبت اسناد رسمی با چالش های جدی روبه‌رو شده است. هزینه بالای ثبت برای مالکان خودرو و همچنین ثبت کلیه اطلاعات لازم جهت شناسایی مالکان خودرو در سند سبز و سیستم پلیس باعث استقبال فراگیر افراد از سند سبز شده است.
از آن طرف باعث ضرر و زیان کار و کاسبی دفترداران شده است. با اینکه قانون الزام به ثبت سند نقل و انتقال خودروها در دفاتر اسناد رسمی را به رسمیت شناخته است.
نیروی انتظامی بارها اعلام کرده ضرورتی برای این امر وجود ندارد و به همراه داشتن سند خودرو از طرف نیروی انتظامی به منظور شناسایی مالکیت افراد کافی است.
ماده ۲۹ قانون راهنمایی و رانندگی
براساس ماده ۲۹ قانون راهنمایی و رانندگی:
«نقل و انتقال خودرو به موجب سند رسمی انجام میشود، دارندگان وسایل نقلیه مکلفند قبل از هرگونه نقل و انتقال وسایل مذکور در دفاتر اسناد رسمی، ابتدا به ادارات راهنمایی و رانندگی یا مراکز تعیین شده از سوی راهنمایی و رانندگی برای بررسی اصالت وسیله نقلیه، هویت مالک، پرداخت جریمه‌ها و دیون معوق و تعویض پلاک به نام مالک جدید مراجعه نمایند.»
طبق این مصوبه، دفاتر اسناد رسمی برای صدور سند نقل و انتقال وسیله نقلیه پیش از مراجعه مالکان وسایل نقلیه به ادارات راهنمایی و رانندگی و یا مراکز تعویض پلاک مجاز نیستند.
بنابراین، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران می‌تواند با سازمان ثبت اسناد و املاک کشور همکاری کند و امکان استقرار دفاتر اسناد رسمی را در مراکز تعویض پلاک فراهم کنند. این مصوبه در سال ۹۱ و از سوی محمدرضا رحیمی، معاون اول رئیس جمهور برای اجرا ابلاغ شده است.
مناقشه بین نیروی انتظامی و دفاتر اسناد رسمی
اما آغاز این ماجر زمانی بود که در زمستان سال ۸۹ قانونی توسط مجلس شورای اسلامی در باب مالکیت خودرو تصویب شد که تا به این لحظه باعث اختلاف نظر و مناقشه در بین دفاتر اسناد رسمی و نیروی انتظامی شده است. همچنین این مناقشات به سردرگمی مردم در زمان انتقال سند خودرو منجر شده است.
بر اساس قانون تصویب شده توسط مجلس شورای اسلامی در دی ۸۹، ثبت سند نقل و انتقال خودرو در دفاتر اسناد رسمی، اجباری می باشد.
همچنین در متن آیین‌نامه اجرایی ماده ۲۹ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی که در شهریور ۹۱ به تصویب هیأت وزیران رسیده است، این نکته ذکر شده که:
«دارندگان وسایل نقلیه مکلفند قبل از هرگونه نقل و انتقال وسیله نقلیه در دفاتر اسناد رسمی، ابتدا با در دست داشتن مدارک مالکیت وسیله نقلیه به اداره‌های راهنمایی و رانندگی یا مراکز تعویض پلاک مراجعه کنند. دفاتر اسناد رسمی نیز موظفند بعد از تعویض پلاک سند خودرو را صادر کنند.»
در این ماده ثبت معامله خودرو در دفاتر اسناد رسمی نفی نشده ولی موضوع نزاع این است که پلیس اعلام می‌کند برگه سبز صادر شده در مراکز تعویض پلاک و شماره‌گذاری خودرو از نظر این نهاد، سند رسمی مالکیت خودرو به حساب می‌آید.
بیشتر بخوانید: تنظیم سند رسمی خودرو
بنابراین سند مالکیت پلیس رسمی است و مردم بعد از اخذ سند مالکیت سبز رنگ نیازی به مراجعه به جای دیگری ندارند؛ ولی کانون سردفتران و دفتریاران بر این موضوع تاکید می‌ورزند که مراجعه به دفاتر اسناد رسمی جهت ثبت نقل و انتقال خودرو الزامی میباشد.
در ادامه آیین نامه اجرایی ماده ۲۹ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی برای شما درج شده است.
آئین نامه اجرائی ماده ۲۹ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی مصوب ۸۹/۱۲/۸ مجلس شورای اسلامی
هیئت وزیران در جلسه های در تاریخ ۱۳۹۱/۵/۱۵ بر اساس پیشنهاد مشترک وزارتخانه‌های دادگستری کشور و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و به استناد تبصره (۲) ماده (۲۹) قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی ـ مصوب ۱۳۸۹ـ آیین‌نامه اجرایی ماده ۲۹ را به شرح زیر تصویب کرد:
ماده ۱ – در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:
بررسی اصالت وسیله نقلیه: مطابقت مشخصات و مختصات فنی وسیله نقلیه با اسناد مسلم الصدور و سوابق شماره گذاری توسط کارشناس راهنمایی و رانندگی.
تعویض پلاک: فک پلاک متعلق به مالک از روی وسیله نقلیه و اختصاص پلاک به منتقل الیه و ثبت اطلاعات منتقل الیه به عنوان آخرین مالک در سامانه شماره گذاری و صدور سند مالکیت و کارت شناسایی خودرو و نصب پلاک مربوط به مالک جدید بر روی وسیله نقلیه.
دیون معوق: مالیات و عوارض پرداخت نشده وسیله نقلیه تا زمان تعویض پلاک.
جریمه ها: جریمه های مربوط به تخلفات رانندگی با وسیله نقلیه مورد معامله تا زمان انتقال مالکیت.
مراکز تعویض پلاک: مراکز خدمات خودرویی که با مجوز و تحت نظارت راهنمایی و رانندگی فعالیت می نمایند.
ماده ۲ – دارندگان وسایل نقلیه یا نماینده قانونی آنان مکلفند قبل از هر گونه نقل و انتقال وسیله نقلیه در دفاتر اسناد رسمی، ابتدا با در دست داشتن مدارک مالکیت وسیله نقلیه به ادارات راهنمایی و رانندگی و یا مراکز تعویض پلاک مراجعه نمایند.
ماده ۳ – ادارات راهنمایی و رانندگی و مراکز تعویض پلاک مکلفند نسبت به بررسی و احراز اصالت وسیله نقلیه، هویت دارندگان وسایل نقلیه، اخذ گواهی دیون معوق، جریمه های رانندگی و تعویض پلاک به نام مالک جدید اقدام نمایند.
تبصره – چنانچه وسیله نقلیه فاقد اصالت تشخیص داده شود یا دارای منع قانونی نقل و انتقال باشد پلاک آن تعویض نمی شود.
ماده ۴ – دفاتر اسناد رسمی مجاز به صدور سند نقل و انتقال وسیله نقلیه قبل از مراجعه دارندگان وسایل نقلیه به ادارات راهنمایی و رانندگی و یا مراکز تعویض پلاک نمی باشند.
ماده ۵ – راهنمایی و رانندگی موظف است به منظور سهولت و تسریع در اجرای این آیین نامه نسبت به پیش بینی استقرار واحدهای اجرائیات، باجه های بانکی یا دستگاههای خود پرداز به منظور پرداخت جرایم رانندگی و دیون معوق در مراکز تعویض پلاک اقدام نماید.
تبصره – بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران هماهنگی لازم را جهت استقرار باجه های بانکی در مراکز تعویض پلاک در صورت درخواست راهنمایی و رانندگی به عمل می آورد.
ماده ۶ – نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (راهنمایی و رانندگی) می تواند با همکاری سازمان ثبت اسناد و املاک کشور امکان استقرار دفاتر اسناد رسمی را به تعداد کافی در مراکز تعویض پلاک فراهم آورد.
تبصره ۱ – در صورت موافقت و اعلام نیروی انتظامی با استقرار دفاتر اسناد رسمی در مراکز تعویض پلاک، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور نسبت به تعیین و اعلام فهرست دفاتر اسناد رسمی به نیروی انتظامی اقدام می نماید.
تبصره ۲ – حضور دوره ای دفاتر اسناد رسمی در مراکز یادشده هفتگی بوده و تمدید آن با رعایت نوبت بلامانع است.
ماده ۷ – وسایل نقلیه وارداتی و خودروهای ساخت داخل که سابقه شماره گذاری در سامانه راهنمایی و رانندگی ندارند مشمول این آیین نامه نمی باشند.
ماده ۲۹ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی مصوب ۱۳۸۹
نقل و انتقال خودرو به موجب سند رسمی انجام میشود، دارندگان وسایل نقلیه مکلفند قبل از هرگونه نقل و انتقال وسایل مذکور در دفاتر اسناد رسمی، ابتدا به ادارات راهنمایی و رانندگی یا مراکز تعیین شده از سوی راهنمایی و رانندگی برای بررسی اصالت وسیله نقلیه، هویت مالک، پرداخت جریمه‌ها و دیون معوق و تعویض پلاک به نام مالک جدید مراجعه نمایند.
تبصره ۱ـ نیروی انتظامی می‌تواند با همکاری سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، امکان استقرار دفاتر اسناد رسمی را به تعداد کافی در مراکز تعویض پلاک فراهم آورد.
تبصره ۲ـ آیین‌نامه نحوه اجرای این ماده و نحوه حضور دوره‌ای و با رعایت نوبت برای تمامی دفاتر اسناد رسمی در مراکز تعویض پلاک توسط وزارتخانه‌های دادگستری و کشور و نیروی انتظامی ظرف یک ماه تهیه و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.
4 پاسخ
سلام وقت بخیر،بهتر میبود مطلب را به جهت فهم بهتر خواننده با یک جمع بندی که لزوم ثبت سند رسمی در دفترخانه باشد تمام می کردید،خسته نباشید.
سلام وقت بخیر
ی موضوع دانشگاهی دارم در مورد قرار اعمال قانون رانندگان متخلف حرکت مارپیچ باید تهیه کنم
سلام
نص ماده ۲۹ بسیار شفاف الزام نقل و انتقال در دفاتر اسناد رسمی را اعلام نموده و هیچ جایی برای شک و تردید باقی نگذارده است
طبق چیزیکه من نوعی که اطلاعات حقوقی زیادی ندارم از متن ماده قانونی و آیین نامه اجرایی اون برداشت میکنم کاملا مشخصه قانونگذاران وقت نطرشون بر لزوم ثبت سند در دفاتر اسناد رسمی بوده چون اگر بنا بود برگ سبز سند رسمی باشه دلیلی نداشت در متن ماده ۲۹ به دفاتر اسناد رسمی اشاره بشه. درسته دیوان بخشنامه ی سازمان ثبت رو باطل کرده اما همچنان بدلیل برداشت متفاوت مناقشه ادامه داره. بهترین کار اصلاح این ماده توسط مجلس محترم هست.