پرسش: بین وصی و شخصی که مدعی است تنها ورثه متوفی میباشد دعاوی کیفری طرح و وصی منکر انتساب نسب مدعی توارث به موصی شد آیا امکان تقدیم دادخواست برای نفی نسب برای وصی وجود دارد؟
وصی حق دارد با تقدیم دادخواست نفی نسب مدعی توارث را نفی کند زیرا:
حسب قواعد حاکم بر آیین دادرسی مدنی از جمله ماده ۲ قانون آیین دادرسی مدنی اشخاص ذینفع یا نمایندگی آنها میتوانند در دادگاهها مبادرت به طرح دعوا کنند و بهموجب ماده ۵۲ قانون مرقوم یکی از اشخاصی که بهعنوان نماینده امکان طرح دعوا برای وی فراهم است، شخص وصی است و مواد ۲ و ۵۹ همین قانون از نماینده قانونی قیم و وکیل نام میبرد که منظور وصی نیز میباشد.
بهموجب ماده ۳۰۱ قانون امور حسبی وصی حق درخواست تقسیم ترکه را دارد و بدیهی است که در صورت طرح دعوا میتواند به ادعای شخصی که مدعی ورثه بودن شده پاسخ دهد و نسبت وی را نفی کند زیرا اذن در شیء، اذن در لوازم آن نیز هست و ماده ۲۶۱ همین قانون در تصفیه ترکه همین مطلب را مقرر میدارد، چنین استنباط میشود که در بعضی موارد وصی میتواند در صورت تردید در نسب ورثه لزوم آن را انکار و اثبات کند. خصوصاً درصورتیکه علیه وصی دعوا مطرح شود که وصی منکر ذینفع بودن مدعی طرح دعوا به لحاظ وجود رابطه نسبی باشد.
وصی حق نفی نسب اولاد را ندارد؛ زیرا در مواد ۵۹ و بند (۵) ماده ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی از وصی بهعنوان نمایندگان اشخاص نامی برده نشده است بهعلاوه انکار نسب یک شخص در واقع نفی ولد میباشد که باید از سوی والدین به عمل آید نه از سوی اشخاص ثالث که در این خصوص نفع و ضرری عایدشان نمیشود و مقررات مواد ۱۱۵۸ به بعد قانون مدنی نیز مؤید همین امر است.
شخصی که مدعی است وارث منحصر به فرد متوفاست برای استیفای ماترک باید وفق مقررات قانون امور حسبی درخواست صدور گواهی انحصار وراثت از دادگاه کند و درصورتی که متوفی وصیت کرده و وصی معین نموده باشد با توجه به مواد ۸۵۸ و ۶۱۹ و ۶۲۲ قانون مدنی از آنجا که وی نسبت به اموالی که برحسب وصیت در ید او باشد حکم امین را دارد و امین باید اموال را به اهلش (در مورد مطروحه وارث متوفی) برساند، درصورتیکه وصی منکر وراثت مدعی وراثت باشد میتواند به درخواست او در زمینه تحصیل گواهی حصر وراثت اعتراض کند که از ملاک ماده ۳۶۹ قانون امور حسبی این مطلب استفاده میشود.
موضوع نفی نسب که در سؤال مطروحه عنوان گردیده راجع به انکار نسب است که در این مورد فقط پدر و مادر ادعایی مدعی نسب میتوانند بهعنوان نفی ولد اقامه دعوا کنند و الا همین قدر که موصی به درخواست تصدیق انحصار وراثت مطروحه از جانب مدعی وراثت اعتراض کند و دلایل اعتراض خود را هم ارائه نماید به تکلیف قانونی خود عمل کرده است.
