چک و باقی اسناد تجاری مثل سفته به محض این که صادر بشوند نوعی بدهی برای فرد به حساب می آید و باید که پرداخت بشود.
قانون هم به خصوص درباره چک چون بسیاری از مردم از طریق آن معاملات خود را انجام می دهند حساسیت هایی به خرج داده است و پاس نشدن چک را مساوی با تنبیهات زیادی برای صادر کننده قرار داده است.
همچنین بعد از فوت صادر کننده چک ورثه او حتما باید نسبت به پرداخت وجه چک اقدام کنند. در ادامه جریان مطالبه چک از فرد فوت شده را توضیح می دهیم.
امکان مطالبه وجه چک از ورثه
گفتیم که چکی که صادر می شود بدهی به حساب می آید و بر ارث ورثه هم اولویت دارد. اصلا ورثه وقتی سهم ارث می برند که بدهی های متوفی تماما پاس بشود. حتی اگر متوفی وصیت هم کرده باشد وقتی وصیت اجرا می شود که بدهی ها ابتدا پاس بشوند.
در زمان صدور گواهی انحصار وارثت نیز شورای حل اختلاف وقتی این گواهی را صادر می کند که میزان بدهی های فرد متوفی را از دارایی وی خارج کند.
دارایی متوفی برای پرداخت چک
هر کسی دو نوع دارایی دارد که شامل حقوق وی می باشد یک نوع دارایی منفی است که شامل بدهی های وی است مثل نفقه و مهریه پرداخت نشده یا چک پرداخت نشده و نوعی دیگر دارایی مثبت که شامل تمام اموال وی مثل طلا، ملک، خانه و… خواهد بود.
نکته اینجاست که اموالی بین ورثه تقسیم می شود که همان دارایی های مثبت متوفی است و دارایی های منفی باید از آن خارج شود
حتی اگر ورثه اموال را بین خود تقسیم کنند؛ اگر طلب کاری پیدا بشود و طلب خود را ثابت کند؛ می تواند از آنچه در دست ورثه است طلب خود را برداشت کند.
دادخواست مطالبه وجه چک
وقتی کسی چکی صادر می کند؛ شما می توانید از بانک آن را وصول کنید. حال فرض کنیم این صادر کننده قبل از وصول چک، فوت بشود تکلیف کسی که چک در دست اوست چیست وقتی که با فوت فرد حساب های بانکی وی مسدود می شود؟
باید گفت که اگر چه حساب های بانکی فرد مسدود می شود و امکان گرفتن پول و مبلغ چک وجود ندارد؛ اما می توان گواهی عدم پرداخت را از بانک دریافت کرد و به وسیله آن دادخواست را برای مطالبه از ورثه تقدیم دادگاه کرد.
برای این کار توصیه می شود هم در نحوه اقدام و هم در نحوه تنظیم دادخواست، با وکیل و یا مشاور حقوقی با تجربه در این حوزه مشورت کنید
تکلیف چک مدت دار با فوت صادر کننده
به محض فوت شدن صادر کننده چک، شما می توانید درباره چک اقدام کنید؛ حال فرقی نمی کند چک برای یک سال آینده باشد و یا برای امروز و فردا در واقع دیگر تاریخ چک مهم نیست زیرا با فوت، تمام دیون متوفی حال می شود.
یعنی زمان تمام دین هایی که متوفی دارد از بین می رود.
امکان شکایت کیفری با فوت صادر کننده
طبق قانون تنها و تنها علیه صادر کننده امکان شکایت کیفری وجود دارد حال اگر وی فوت شود دیگر قابلیت شکایت کیفری از بین می رود و شکایت کیفری، علیه ورثه امکان پذیر نیست. اما باقی راه های مطالبه مثل دادگاه حقوقی و اداره ثبت امکان پذیر است.
پرداخت چک توسط ورثه
ابتدا باید بگوییم هیچ یک از ورثه وظیفه ای ندارد بابت این که وجه چک را از دارایی خود پرداخت کند و آنچه وظیفه آنان است پرداخت از دارایی و اموال متوفی است. حال اگر وی اموالی نداشته باشد به ورثه ارتباطی نخواهد داشت.
حال در این که چه کسی را باید در دادخواست خوانده قرار دهیم باید ورثه را به جانشینی متوفی خوانده قرار دهیم.
نکات و جزئیات بیشتر را در این امر می توانید از وکیل متخصص در این امور جویا بشوید.
همچنین گفتیم که حتی اگر ورثه اموال متوفی را بین خود تقسیم کنند و بعد متوجه این نکته شوند که متوفی چک در دست شخصی دارد؛ باید آن چک را از اموالی که گرفته اند پرداخت کنند.
نتیجه گیری
مطالبه وجه چک همانطور که از صادر کننده ممکن است از ورثه وی هم که جانشین وی در اموال وی شده اند امکان پذیر است.
در اینجا اگر قبل از وصول چک، فرد فوت شود؛ اگر چه نمی توان از بانک آن را وصول کرد اما می توان گواهی عدم پرداخت دریافت کرد و از طریق طرح دعوا و تامین خواسته بدون پرداخت خسارت احتمالی نسبت به وصول چک اقدام کرد.
سوالات متداول
چگونه نسبت به چک فرد فوت شده اقدام کنیم؟
در اینجا چه این که چک مدت دار باشد یا حال باشد می توان از طریق بانک گواهی عدم پرداخت دریافت کرد. و سپس طرح دعوا در دادگستری را دستور کار قرارداد.
آیا امکان شکایت کیفری نسبت به چک فرد فوت شده ممکن است؟
خیر؛ این امر دیگر امکان پذیر نیست چون تنها علیه صادر کننده باید طرح شکایت کیفری انجام بشود.
مشاوره حقوقی راجع به مطالبه چک از ورثه چگونه است؟
برای این کار می توانید از طریق سامانه گروه وکلای سنا به طرق مختلف مسائل خود را مطرح کنید هم به صورت تلفنی و هم به صورت آنلاین.
2 پاسخ
سلام خسته نباشید، برادر من ۲۰ سال پیش چکی صادر میکنند، که بنا به دلایلی چک برگشت میخورد و اکنون بعد از گذشت ۲۰سال ازطرف دارنده چک شکایتی علیه برادرم طرح گردید که دادگاه رای به پرداخت وجه چک میدهدکه اکنون از طرف ما به رای دادگاه با اعتراض مواجه شده است.اکنون بعد از ۱۲ روز از اعلام حکم برادر اینجانب فوت میکنند و اموالی که بنام خودشان باشد چیزی ندارند و همه بنام خانمش هست،آیا امکان گرفتن بدهی از افراد تحت تکفل هست؟ آیا بعداز برقراری حقوق مستمری امکان برداشت از حقوق مستمری خانوادش هست؟سرنوشت حکم صادره چه میشود؟
سلام: خیر اگر اموالی نداشته باشد امکان مطالبه وجود ندارد و افراد تحت تکفل موظف به پرداخت نیستند.