بعد از وقوع عقد نکاح بین طرفین، قانون حقوق و تکالیفی را برای هریک از زوجین پیش بینی نموده است. اثر اصلی و وجودی عقد نکاح مبتنی بر ایجاد رابطه ی محرمیت، معاشرت و مواردی از این قبیل که همگی در زمره ی آثار و حقوق غیرمالی هستند قرار گرفته است.
اما نباید اینگونه برداشت کرد که نکاح فقط دارای آثار غیرمالی می باشد و اثر مالی ندارد، در این باره باید گفت که یکی از اصلی ترین آثار مالی نکاح که تبدیل به یک چالش و بحران حقوقی نیز شده است بحث مهریه می باشد.
در این مطلب قصد داریم به اصل تحقق مهریه، و موارد مربوط به آن و خیانت زن و پرداخت مهریه بپردازیم.
مهریه چیست؟
مهریه مالی است که قبل از وقوع عقد نکاح یا حتی پس از آن توسط مرد یا شخص ثالثی تعیین می شود.
مهریه باید دارای ارزش اقتصادی باشد (در اصطلاح حقوقی به مالیت داشتن تعبیر شده است)برای مثال سکه، وجه نقد، ملک باشد.
درگذشته شایع بود که مهریه دست و پای مرد به عنوان مهریه تعیین می شد، که در این باره باید بیان داشت که، دست و پای انسان از آنجا که قابل ارزش گذاری و تعیین نمی باشد، مالیت نداشته و مهریه صحیح نمی باشد.
تعیین قسمتی از خانه ای که قرار است در آینده خریداری شود به عنوان مهر غلط است
موضوع دیگری که بسیار شایع می باشد، قرار دادن مهریه خانم، درصدی از مالکیت خانه ای که قرار است آقا در آینده خریداری نماید.
در این خصوص باید بیان داشت که یک شرط دیگر مهریه، قابل تعیین بودن آن می باشد. خانه ای که در حال حاضر وجود خارجی نداشته و ممکن است در سالیان آینده پس از ازدواج از سوی مرد خریداری شود، قابل تعیین و تخمین نمی باشد و این شرط صحیح نیست.
اما راه حل قانونی برای اینکه این مورد صحیح باشد، تعیین مدت در آن می باشد.
برای مثال درج شود مهریه خانم، سه دانگ از ملکی که آقا پس از عقد نکاح ظرف سی سال آینده بخرد می باشد.
در این صورت به محض خرید ملک توسط آقا، از نظر قانونی مکلف به پرداخت آن می باشد.
وصول مهریه در صورت خیانت زن چگونه است؟
مطابق با ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی:
به مجرد عقد، زن مالک مهر می شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید. پس خانم پس از ایجاد رابطه ی زوجیت، مالک مهر می باشد که نباید آن را با نفقه اشتباه گرفت.
در نفقه خانم در صورتی مستحق دریافت نفقه می باشد که از همسر خود تمکین نماید. کلمه ی تمکین در لغت به معنای الزام می باشد و در اصطلاح به این معنی است که پس از زوجیت خانم مکلف به تبعیت از مرد می باشد.
این تبعیت شامل مواردی از قبیل حُسن معاشرت (به معنای خوش رویی و خوش اخلاقی) با همسر، سکونت در منزلی که شوهر تعیین کرده است برقراری رابطه جنسی و… می باشد.
پس متوجه شدیم که خانم برخلاف مهریه، به محض ایجاد نکاح مستحق دریافت نفقه نمی باشد و در صورت وجود شرایطی نفقه به وی تعلق می گیرد.
اما برای پرداخت مهریه نیز باید به نوع آن توجه کرد.
مهریه یا عندالمطالبه است یا عندالاستطاعه. تعریف ارائه شده در ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی بیشتر اختصاص به مهریه عندالمطالبه دارد، و بیانگر این مفهوم است که، خانم هر موقع مهریه خود را درخواست نمود، آقا مکلف به پرداخت آن می باشد.
در حالی که در مهریه ی عندالاستطاعه، موضوع فقط به درخواست خانم نمی باشد، بلکه در صورتی آقا مکلف به پرداخت مهریه می باشد که توانایی و تمکن مالی برای پرداخت آن را داشته باشد.
آیا درصورت خیانت خانم، به او مهریه تعلق می گیرد؟
اختلاف نظر و سلیقه در هر ازدواجی وجود دارد که حال یا طرفین با این موضوع کنار آمده یا اقدام به متارکه از یک دیگر نمایند. اما مساله ی بسیار نکوهیده و تاسف برانگیزی که متاسفانه در جامعه ی امروزی بسیار شاهد آن هستیم، و دلیل و منشاء اغلب جدایی ها را به خود اختصاص داده است، بحث خیانت یک از طرفین به دیگری است.
قانون از خیانت در رابطه ی زوجیت تعریفی به عمل نیاورده است، که همین مساله موجب شده در رابطه با آن نظرات مختلفی ارائه شود.
- برای مثال، آیا صرف صحبت کردن و یا ارتباط از طریق فضای مجازی به صورت صمیمانه و خارج از عرف بین مرد و زن نسبت به همسرانشان خیانت محسوب می شود؟
- یا اینکه حتما می بایست ازدواج مجددی از سوی آقا صورت گرفته باشد، و یا رابطه ی جنسی با شخص دیگری به غیر از همسر خود وجود داشته باشد تا عمل را خیانت بدانیم؟
در این باره باید بیان داشت که؛ ملاک تصمیم گیری در این باره با قاضی دادگاه کیفری، در صورت شکایت همسر می باشد. قاضی دادگاه در خصوص شکایت همسر (با عنوان رابطه ی نامشروع) با مدارک و دلایل موجود اقدام به تصمیم گیری می نماید.
حال اگر حکم به رابطه ی نامشروع صادر شود، جدای از مجازات جرم، فقط یک اثر حقوقی دارا می باشد، و آن هم امکان اقدام خانم به طلاق از همسر خود به موجب شروط ضمن عقد می باشد. (در یکی از شروط ضمن عقد بیان شده است که درصورت ازدواج مجدد مرد، خانم وکالت در طلاق داشته باشد.)
اما اگر خیانت از سوی خانم باشد و حتی حکم محکومیت نیز علیه خانم صادر شده باشد، باز هم تاثیری در استحقاق خانم به دریافت مهریه نمی باشد.
چرا همانطور که اشاره شد، به محض وقوع عقد، خانم مالک مهریه می باشد و این حق به طور مطلق برای خانم ایجاد شده است و ساقط نمی شود مگر اینکه خود خانم خواستار آن باشد. (برای مثال بخشش مهریه)
پس حتی اگر زن به رابطه نامشروع متهم شود و حتی فراتر از آن به زنا متهم شود و بعد از آن هم حکم محکومیت صادر شود، همچنان مهریه به او تعلق خواهد گرفت.
نتیجه گیری
در پایان و به عنوان نتیجه گیری کلی از آنچه که بیان شد، مهریه یک نوع حقوق و پشتوانه ی مالی برای هر خانم در عقد نکاح محسوب شده که می تواند هر نوع مالی، اعم از سکه، وجه رایج، ملک و… تعیین شود و بلافاصله پس از عقد مالک آن می شود و این حق حتی در صورت ثابت شدن خیانت به همسر خود، عدم تمکین، ساقط نخواهد شد.
سوالات رایج
اگر مهریه ای که تعیین شده باشد از نظر قانونی صحیح نباشد، مهریه خانم به چه صورت خواهد بود؟
در این صورت مهریه ی بر اساس صفات، خصوصیات، سطح زندگی و خانواده خانم توسط دادگاه تعیین که به آن مهرالمثل می گویند.
اگر آقا بعد از عقد نکاح و پیش از پرداخت مهریه فوت کند آیا مهریه ساقط می شود؟
خیر؛ و مهریه از اموال به جای مانده از آقا قابل وصول خواهد بود.
2 پاسخ
سلام.اولا شما سه ماه است که پاسخ به سوالات نمیدهید چون خودتان مشکلی ندارید…کمی هم مارادرک کنید….دوما ما از شما عاجزانه سوال میپرسیم وچشممون به شماست که کی جواب میدید…البته من اولین بارم هست.ولی بارها شده سوالات دوستان سوال منم هست ولی جواب ندادید.ولی خب یا شانس ویا اقبال.بنده بیماری هستم که پنج سال هست برای تصادف لایک راننده تریلی مست دچار این عارضه شدم.بعدازپنج سال رفتاروسکنات همسرم بسیار مناسب بود.الان من میخوام برای راحتیه خودم همسردائم دوم بیارم وباطرف هم آشنا هستم.دخترخاله همسرم هستن که دارن طلاق میگیرن.یک پسر۱۲ساله دارندازهمسراولشون.ولی حزانت نمیگیرن.میبخشن الان ایشون از اموال وارث همسرم چقدرارث میبرن؟قابل ذکر است مهریه بنده ۱۹۰۰سکه بادست خط وامضا ولی بدون ثبت رسمی و۹۰۰سکه تمام بهارباثبت رسمی هست
سلام دوست عزیز روزانه صد ها سوال دریافت میشه که برای پاسخ به همه ی انها وکلای ما باید از همه ی کار های روزانه خود بگذرند و فقط سوالات را جواب بدهند.اکثر سوالات هم تکراری است و به ان پاسخ داده شده است و ما بقی نیز تا حد توان جواب داده خواهد شد. در ضمن گزینه مشاوره حقوقی هم طراحی شده است تا شما مستقیم با وکلا مشاوره داشته باشید. مانند تمام سایت های ارائه دهنده خدمات
زن دوم و اول با هم یک هشتم از اموال را به ارث خواهند برد