توهین در علم حقوق جزا به معنی کوچک کردن و خوار شمردن و ضعیف کردن شخصی می باشد.
زمانی که دو نفر به بحث و گفتگو با یکدیگر می پردازند دعوای آنها بالا میگیرد و یکی از طرفین توان صحبت کردن و مقابله با طرف مقابل را به درستی ندارد به این ترتیب از روش توهین استفاده میکند. توهین در فرهنگ اسلامی هم یک عمل قبیح و زشت و ناپسند به شمار می آید.
انواع توهین
توهین به دو قسمت ساده و توهین مشدد تقسیم می گردد.
توهین ساده: توهینی می باشد که وصف مجرمانه ای دارد اما هیچ کیفیت مشدد و تشدید ای ندارد.
طبق مادهی ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی توهین به افراد اگر شامل حد قذف نباشد، موجب مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه و یا جزای نقدی از پنجاه هزار تا یک میلیون ریال خواهد بود.
برای اینکه بتوانیم توهین را اثبات کنیم این موارد باید وجود داشته باشد:
- توهین باید صریح و روشن باشد، عباراتی مثل از دماغ فیل افتاده چون صراحت ندارند توهین هم محسوب نمی شوند.
- همچنین بر مبنای عرف باشد و نتوان چیز دیگری غیر از معنی همان توهین از آن دریافت کرد.
- در ضمن توهین باید به یک شخص حقیقی و همچنین زنده گفته شود و اگر به عده زیادی از مردم و یا یک شخص فوت شده توهین شود مجازاتی ندارد.
- برای اینکه یک توهین اتفاق بیفتد حضوری یا علنی بودن آن کافی می باشد نیازی نیست که هر دوی آنها با هم اتفاق بیفتد
- توهین از طریق پیامک هم قابل مجازات می باشد
- توهین در یک فضای عمومی حتی اگه کسی هم نباشد که ببیند و یا بشنود و شاهدی نداشته باشد هم اتفاق می افتد.
توهین مشدد: شامل توهینهایی می گردد که به واسطه بلندی مرتبه یا شخصیت وی مجازات های آنها سنگین و شدت یافته است.
به عنوان مثال: توهین به مقدسات اسلام، توهین به رهبر قبلی و رهبر فعلی، توهین به سایر مقامات دولتی ایران و توهین به مقامات سیاسی خارجی.
شرایط تحقق جرم توهین
شرایطی که باید وجود داشته باشد تا جرم توهین محقق گردد
عنصر قانونی جرم: یعنی این که باید آن عملی که انجام شده از لحاظ قانونی جرم شناخته شده باشد و برای آن از قبل مجازات تعیین گردیده باشد تا بتواند عنصر قانونی جرم به حساب بیاید.
عنصر مادی جرم: یعنی اعمال و رفتار زشت از قبیل: گفتار، کردار و حتی حرکت ها و اشارات دست و چشم است تا بتوانیم بگوییم جرم عنصر مادی دارد البته عنصر مادی جرم در کشورهای مختلف با فرهنگ های مختلف با یکدیگر متفاوت است.
عنصر روانی جرم: عنصر روانی جامعه موضوع مورد بحث قرار میگیرد که آیا شخصی که توهین کرده است به شخص دیگر قصد و نیت آن از این توهین عمدی بوده است و خواسته است که طرف مقابل را آزار و اذیت کند و یا اینکه قصد و هدفی نداشته است و به طور اتفاقی توهین و اهانت کرده است.
توهین یک جرم مقید است یا یک جرم مطلق؟
در کل توهین جرمی می باشد که به آن جرم مطلق گفته می شود چرا که نتیجه آن مد نظر نمی باشد و همچنین برای تحقق پیدا کردن جرم توهین نیازی به اذیت شدن طرف مقابل و رفتن آبروی او نمی باشد.
یک مورد را باید خاطر نشان کرد و آن این است که مطلق بودن جرم توهین به معنی اینکه نتیجه آن منتفی باشد نیست بلکه هدف و نیت آن است که نتیجه چه تحقق پیدا کند و چه نکند آن جرم به وقوع پیوسته است.
توهین و افترا چه تفاوتی دارد؟
در توهین وقتی که شخص توهین می کند؛ قصد کوچک کردن و خوار شمردن طرف مقابل را دارد و قصد اینکه به طرف مقابل جرمی را نسبت دهد را ندارد مانند اینکه به شخصی بگوییم تو کافر هستی. اما در افترا شخصی که افترا می زند میخواهد جرمی را به طرف مقابل بدون داشتن مدرک و با مدرک جعلی نسبت دهد به عنوان مثال به طرف مقابل بگوییم تو مواد مخدر حمل کردهای یا تو دزدی.
چگونگی پیگیری جرم توهین
کسی که مورد توهین قرار گرفته است باید به دادسرای محل وقوع جرم مراجعه کرده و باید با دلیل و سند باشد و همچنین با شهادت شاهد شخص مربوطه را به مجازات خود برساند.
توهین کردن به اشخاص دیگر از جمله فحاشی و یا حرف های رکیک زدن اگر که موجب حد قذف نباشد، به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه و یا ۵۰ هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی متهم می گردد.
توهین به کارمند دولت
قانون گذار برای اینکه حریم کارمندان دولت حفظ گردد و به آنها توهین و بی احترامی نشود در این باره ماده قانونی را تنظیم کرده است.
بر اساس ماده ۶۰۸ و ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی هر کسی که به کارمندان دولت اهانت کند، علاوه بر جزای نقدی و شلاق به مجازات حبس نیز محکوم می گردد.
ماده ۶۰۹ – هر کس با توجه به سمت، یکی از روسای سه قوه یا معاونان رئیس جمهوری یا وزرا یا یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی یا نمایندگان مجلس خبرگان یا اعضای شورای نگهبان یا قضات یا اعضای دیوان محاسبات یا کارکنان وزارتخانهها و مؤسسات و شرکتهای دولتی و شهرداریها در حال انجام وظیفه یا به سبب آن توهین نماید به سه تا شش ماه حبس و یا تا (۷۴) ضربه شلاق و یا پنجاه هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی محکوم میشود.
- در صورتی توهین به کارمند دولت اعتبار دارد که کارمند مربوطه بر سر کار خود باشد و یا اینکه اگر در محل کار خود حاضر نبود و به او توهین شد در ارتباط با کار او باشد.
- و همچنین او را به مأموریتی فرستاده باشند که آن مأموریت به شغل او مربوط می باشد. در این صورت است که توهین شامل مواد ۶۰۹ می شود و در غیر این صورت یک توهین ساده محسوب می گردد.
- مجازاتی که برای توهین ساده و عادی در نظر گرفته اند بر اساس ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی شلاق و جزای نقدی می باشد.
نمونه ای از فرم شکایت توهین
با سلام
احتراماً به استحضار می رساند:
اینجانب……………….. با آقای / خانم به علت موضوع ……….. دچار اختلاف شدید شدیم که باعث شد چند بار با همدیگر نزاع کنیم. ایشان در تاریخ ……. به محل کار بنده آمده و شروع به فحاشی و توهین کرده و از الفاظ رکیک استفاده کرده و همچنین به من و خانواده ام توهین کرده است. و آسایش بقیه را برهم زده است. کارمندهای اینجانب شاهد این قضیه بوده اند و حاضر به شهادت نیز می باشند. لذا با توجه به شرح شکواییه و ادله اینجانب که شامل شهادت شهود و ………. می باشد و همچنین به استناد ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی تعزیرات، تعقیب و مجازات مشتکی عنه را به اتهام توهین و فحاشی استدعا دارم.
2 پاسخ
سلام و خسته نباشید،جناب دو روز پیش در بانکی ک مادرم کار میکنه خانمی برای اینکه وامش هنوز آماده نشده بوده ب مادرم توهین میکنه و لیوان چای را هم ب طرفش پرت میکنه میخاستم بدونم دادگاه شکایت کنیم چ حکمی میدهد با سپاس
سلام: مجازات توهین جزای نقدی می باشد.