جرم توهین پیامکی | حکم و مجازات آن چیست؟

با پیشرفت وسایل ارتباطات جمعی، جدای از اینکه مزایایی را در اختیار مردم قرار داده است، موجب تغییراتی در سبک زندگی انسان شده است.

این تغییرات حتی در نحوه ی عملکرد انسان در فضای مجازی یا سایر وسایل ارتباطی ورود پیدا کرده است.

به طور مثال در گذشته جرایم اکثرا مستقیم و رو در رو اتفاق می افتادند و کمتر پیش می آمد که جرمی نسبت به شخص دیگری از راه دور واقع شود.

ممکن نبود مال کسی از راه دو دزدی شود.

در حال حاضر با ظهور این وسایل و اینترنت، جرایم جدیدی ظهور کرد، که ارتکاب آن دارای شرایط متفاوتی است.

در این بخش به موضوع توهین از طریق پیامک پرداخته می شود.

توهین پیامکی چیست؟

برای توضیح توهین پیامکی، ابتدا لازم است که توهین ساده را مورد تعریف قرار داد. توهین در لغت از ریشه وهن و به معنای خوار کردن می باشد.

و در اصطلاح عبارت است از هرگونه رفتاری اعم از قول، فعل، کتابت و اشاره به گونه ای که موجب وهن حیثیت طرف مقابل از نظر عرف جامعه قرار بگیرد.

اهانت با هر وسیله و ابزاری امکان پذیر است.

توهین پیامکی یعنی شخصی در متن یک پیامک خود به دیگر، از الفاظ رکیکی استفاده کند و طرف مقابل را مورد اهانت قرار دهد.

علاوه بر این الفاظ می توانند مستقیما افاده اهانت نمایند همچون فحاشی و استفاده از الفاظ رکیک و هم شامل مواردی است که بدون استفاده از الفاظ رکیک و فحش، مخاطب را مورد اهانت قرار داده و شخصیت وی را زیر سوال ببرد.

با توجه به تعریف مذکور، در این حالت جرم توهین پیامکی محقق شده است.

موارد توهین پیامکی

توهین از طریق پیامک به دو حالت تقسیم می شود:

1. توهین ساده: الفاظ اهانت آمیز که از دید عرف توهین محسوب شده و اعتبار و شخصیت طرف مقابل را خدشه دار کرده است.
2. قذف: قذف یعنی متهم ساختن دیگری به زنا و لواط. قذف در نظام کیفری اسلام هم به همین معنا یعنی نسبت دادن زنا و لواط به دیگری می باشد.

این نسبت دادن نیز می تواند از طریق پیامک صورت گیرد که مجازات آن با توهین ساده متفاوت است و از شدت بیشتری برخوردار است.

مجازات توهین پیامکی

• ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی بر اساس تغییرات قانون ، طبق قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، مجازات جرم توهین را جزای نقدی درجه شش قرار داده است. (شصت میلیون ریال تا دویست و چهل میلیون ریال)
• اگر فرد در توهین پیامکی مرتکب قذف شده باشد مجازات وی بر اساس ماده ۲۵۰ قانون مجازات اسلامی ۸۰ ضربه شلاق مجازات قانونی جرم قذف است.
• اگر متن پیامکی حاوی افترا باشد، ماده ۶۹۷ اشعار دارد: «هر کس به وسیله اوراق چاپی یا خطی یا به وسیله درج در روزنامه و جرائد یا نطق در مجامع یا به هر وسیله دیگر به کسی امری را ‌صریحاً نسبت دهد یا آن‌ها را منتشر نماید که مطابق قانون آن امر جرم محسوب می‌شود و نتواند صحت آن اسناد را ثابت نماید جز در مواردی که‌ موجب حد است، طبق قانون مجازات جدید، به جزای نقدی درجه شش محکوم می شود.»

اثبات جرم توهین از طریق پیامک:

به موجب ماده ۱۲ قانون تجارت الکترونیکی؛ داده پیام یکی از ادله اثبات دعوای این جرم می‌ باشد اسناد و ادله اثبات دعوا ممکن است به صورت داده ‌پیام باشد و هیچ محکمه یا مرجع رسیدگی دیگری نمی‌ تواند بر اساس قواعد ادله موجود، ارزش اثباتی داده پیام را به دلیل شکل قالب آن رد کند.

به طور کلی بر اساس ماده ۱۳ قانون تجارت الکترونیک ارزش اثباتی داده پیام ها با توجه به عوامل دیگری از جمله تناسب پیامک هایی که مبادله شده است مورد بررسی قرار می‌ گیرد.

نحوه ی شکایت از جرم توهین پیامکی

در صورتی که شاکی، مشتکی عنه را نمی شناسد، به این صورت است که شاکی صرفا شماره تلفن توهین کننده را در متن شکوائیه ذکر و در قسمت نام و مشخصات مشتکی عنه، عبارت “ناشناس” را درج می نماید.

اگر هم توهین کننده را می شناسد، در برگ شکوائیه نام و مشخصات لازم وی جهت طرح شکایت را می نویسد.

نحوه ی طرح شکایت توهین پیامکی به اینصورت است که شاکی یا وکیل توهین پیامکی به دفتر خدمات قضایی مراجعه و شکوائیه را به ثبت می رساند.

نتیجه گیری

توهین پیامکی یعنی شخصی در متن یک پیامک خود به دیگر، از الفاظ رکیکی استفاده کند و طرف مقابل را مورد اهانت قرار دهد.

توهین از طریق پیامک به دو صورت تقسیم می شود: ۱- توهین ساده ۲- قذف (یعنی نسبت دادن زنا و لواط به دیگری).

ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی بر اساس تغییرات قانون، طبق قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، مجازات جرم توهین را جزای نقدی درجه شش قرار داده است.

(شصت میلیون ریال تا دویست و چهل میلیون ریال)؛ و اگر فرد در توهین پیامکی مرتکب قذف شده باشد مجازات وی ۸۰ ضربه شلاق مجازات قانونی جرم قذف است.

سوالات متداول

اگر شخصی بدون توهین ایجاد مزاحمت نماید قابل شکایت است؟

بله، هرگاه شخصی به هر نحو مزاحم شما شود، خواه محتوای پیامک یا اس ام اس حاوی توهین و فحاشی باشد خواه نباشد و مثلا پیامک سفید ارسال گردد، شما می توانید از وی تحت عنوان ایجاد مزاحمت تلفنی از طریق ارسال پیامک شکایت نمایید.

مزاحمت از طریق تلفنی چه مجازاتی دارد؟

هر گاه کسی به وسیله تلفن یا دستگاههای مخابراتی دیگر برای اشخاص ایجاد مزاحمت نماید علاوه بر اجرای مقررات خاص شرکت ‌مخابرات، مرتکب به حبس از یک تا شش ماه محکوم خواهد شد.

آیا تعداد پیام های توهین آمیز در شدت مجازت مرتکب تاثیر دارد؟

خیر، تعدد توهین و فحاشی به یک فرد ملاک نیست و در مجازات اثری ندارد.