ممکن است این سوال در ذهن شما ایجاد شود که آیا مرد با معتاد بودن همسرش می تواند از او طلاق بگیرد؟ در پاسخ باید گفته شود که بله حق طلاق شرعاً و قانونا با مرد است و مرد برای طلاق همسرش نیازی ندارد که دلیل و مدرکی را ارائه بنماید.
البته نکته حائز اهمیت آن است که اگر دلیل موجهی مانند اعتیاد زوجه به مواد مخدر، بیماریهای صعب العلاج یا حتی خیانت را ارائه نماید بازهم مهریه زن از بین نمیرود.
به عبارت دیگر مرد بر اساس شرع و بر اساس قانون هر زمان که تشخیص دهد با پرداخت حقوق مالی همسرش میتواند او را طلاق دهد و اعتیاد زن در روند طلاق تاثیری نخواهد داشت. اما آیا بالعکس این قضیه نیز صادق است؟
آیا زن میتواند به دلیل اعتیاد از شوهرش طلاق بگیرد؟
بله، با اثبات اعتیاد شوهر توسط زن، امکان استفاده از این دلیل برای گرفتن طلاق مقدور نیست و لزوماً اعتیاد باید به تشخیص دادگاه، مضر باشد و به زندگی زناشویی خلل وارد کند.
چگونه میتوان اعتیاد مرد را برای طلاق در دادگاه ثابت کرد؟
مهمترین بخش در خصوص طلاق به دلیل اعتیاد مرد، بخش اثبات بیماری اوست. زن به گونهای باید از طرق اقرار صریح و یا تلویحی مرد، سوابق پزشکی، شهادت شهود، تحقیقات محلی، معاینه پزشکی قانونی و …. بیماری را اثبات کند و این موارد باعث اثبات دعوی و قانع نمودن قاضی میشود.
البته در اصل راه اثبات در دادگاه به ۳ روش انجام میشود:
- بر اساس ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی بند دوم، زن حق دارد که پس از اثبات اعتیاد شوهر از طریق استفاده از طلاق عسر و حرج از شوهر خود طلاق بگیرد حتی اگر که مرد مخالف این طلاق باشد.
عسر و حرج در حقیقت شرایطی است که ادامهٔ زندگی برای زن بسیار دشوار است. در این حالت زن مستند به ماده ۱۱۲ قانون مدنی نزد دادگاه خانواده اثبات مینماید که زندگی برایش دشوار گشته است و دادگاه پس از بررسی موجبات طلاق را فراهم میآورد. - از دیگر روشهای اثبات اعتیاد مرد عبارت است از شهادت شهود. افراد که مرد را میشناسند و اعتیاد مرد برایشان محرز است نزد دادگاه شهادت میدهند و این امر ثابت میگردد
- تست اعتیاد از دیگر مواردی است که میتواند اعتیاد مرد را در نزد قاضی اثبات نماید.
چگونه دادخواست طلاق به علت اعتیاد همسر تنظیم نماییم؟
در دادخواست طلاق به جهت اعتیاد شوهر، زوجه خواهان و زوج خوانده است. زن باید که دادخواست طلاق خود را به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی تقدیم نماید و پس از آن دادخواست به دادگاه خانوادهای که نزدیک به محل اقامت شوهر است ارجاع داده میشود.
برای طلاق به دلیل اعتیاد شوهر به چه مدارکی نیاز دارم؟
برای ارائه دادخواست به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به مدارکی چون:
ادله و مدارکی که اثبات نماید اعتیاد برای زندگی مشترک ضرر دارد، تصویر مصدق عقدنامه، شناسنامه، معاینه پزشکی، شهادت شهود و … نیاز میباشد.
نمونه دادخواست طلاق به دلیل اعتیاد
با سلام احتراماً به استحضار عالی میرساند:
- ۱-اینجانب ……….. با خوانده به موجب عقدنامه شماره …….. مورخ ………….. دفترخانه شماره …. شهرستان ……… عقد ازدواج دائم منعقد کردهایم.
- ۲- حاصل این ازدواج به مدت … سال ….. پسر/ دختر میباشد.
- ۳- ایشان در اثنی زندگی زناشویی مرتکب رفتارهای کاملاً غیر متعارف شدهاند از جمله اینکه بنده را تهدید به خودکشی و کشتن تنها فرزندمان نموده و با نوعی بدگمانی توهم آمیز و ارتکاب رفتارهای خشونت آمیز که ریشه در مصرف مواد مخدر از نوع ………. دارد امکان ادامه زندگی را برای اینجانب غیر ممکن ساخته است.
- ۴- اینجانب در خانهام هیچ گونه امنیت جانی نداشته و به شدت نگران وضعیت فعلی و آینده فرزندانم هستم.
- ۵-همچنین خوانده در دادنامه شماره ………….. مورخ………… شهرستان ………………… به دلیل مصرف مواد مخدر حکم محکومیت برای وی صادر شده است.
لذا نظر به اینکه دوام زوجیت موجب عسر و حرج اینجانب و فرزندم بوده و این موضوع با شهادت شهود، نظر کارشناس، سوابق اعتیاد و درگیریهای اخیر نامبرده و همچنین معاینه وی قابل اثبات میباشد، به استناد بند ۲ و ۴ ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی و ماده ۱۱۱۹ همان قانون و تبصره ذیل آن تقاضای طلاق از زوج را دارم.
نمونه رأی نسبت به دادخواست طلاق به علت اعتیاد زوج:
در تاریخ: ۱۳۹۱/۰۶/۰۵ به شماره: ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۲۴۰۱۰۱۵
رأی بدوی:
دادخواست خانم (ف. ع.) فرزند (ن.) به طرفیت شوهرش آقای (ر. ج.) به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش مخلص اظهارات زوجه این است که در سال ۶۸ با خوانده ازدواج کرده و یک دختر ۲۰ ساله دارند. خوانده معتاد و عصبی است. مخلص دفاع خوانده این است که اظهار داشت عصبی نیستم، اعتیاد هم ندارم، مدت سه ماه و نیم است که خانم از خانه رفته در این مدت ۴۰ بار به دنبالش رفتم حتی از خودش عذرخواهی هم کردم که اگر قصوری از من دیده، مرا ببخشد؛ من با زندگیم مشکلی ندارم هفتهای یکبار تریاک مصرف میکنم که مشکلی در زندگی من ایجاد نمیکند؛ دادگاه با احراز رابطه زوجیت و نظر به اینکه مطابق بند ۹ ماده ۸ قانون حمایت خانواده ابتلای زوج به اعتیاد مضری که به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد کند، از موجبات طلاق خواهد بود و در مانحن فیه این معنی احراز نشده است و چون زوج مخالف طلاق است و دلیل محکمی که الزام وی به طلاق را ایجاب نماید، ارائه نشده است، دعوی خواهان غیر ثابت تشخیص و مستنداً به مفهوم مستفاد از مادهٔ ۱۱۳۳ قانون مدنی، حکم به رد دعوی مطروحه صادر و اعلام میشود. رأی صادره حضوری و ظرف ۲۰ روز قابل تجدیدنظرخواهی در مرجع محترم تجدیدنظر استان تهران است.
رئیس شعبه ۲۷۷ دادگاه خانواده تهران – احـمدینژاد
رأی دادگاه تجدید نظر:
در خصوص تجدیدنظرخواهی خانم (ف. ع.) فرزند (ن.) به طرفیت آقای (ر. ج.) فرزند (الف.) نسبت به دادنامه شماره ۰۰۵۶۹ مورخ ۱۰/۴/۱۳۹۱ صادره از شعبهٔ محترم ۲۷۷ دادگاه خانواده، موضوع پرونده کلاسه ۰۰۰۹۸ متضمن صدور حکم به رد دعوای تجدید نظر خواه در خصوص دادخواست تقدیمی مشارٌالیها به طرفیت تجدیدنظرخواه به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش با توجه به مجموع محتویات پرونده و امعان نظر در اوراق و مندرجات آن، مفاد لایحه تجدیدنظرخواهی، مدلول دادنامه تجدید نظرخواسته، نظر به اینکه جهات تجدید نظرخواهی منطبق با شقوق مندرج در ماده ۳۴۸ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی نمیباشد و از ناحیه تجدیدنظرخواه ایراد و اعتراض موجه و مدللی که قابل امعان نظر و مؤثر در نقض دادنامه باشد، به عمل نیامده و رأی دادگاه از جهت رعایت اصول و قواعد دادرسی، مبانی استنباط، و نحوه استدلال و انطباق آن با قانون خالی از اشکال قانونی و منقصت قضایی است. بنا علی هذا دادگاه به استناد قسمت اخیر ماده ۳۵۸ از قانون آیین دادرسی فوق الذکر ضمن رد دعوای تجدیدنظرخواهی، دادنامه جدیدنظرخواسته را در محدوده تجدیدنظرخواهی تأیید مینماید. رأی صادره ظرف بیست روز پس از ابلاغ، قابل فرجام خواهی در دیوان عالی کشور میباشد.
رئیس شعبهٔ ۲۴ دادگاه تجدیدنظر استان تهران – مستشار دادگاه
با توجه به رأی فوق نیز طرح دعوای طلاق از جانب زوجه به جهت اعتیاد زوج امکان پذیر است ولی این امر باید ثابت شود و همچنین اثبات گردد که این اعتیاد برای زن مضر است.
به عبارت دیگر برای طلاق به دلیل اعتیاد شوهر، زن باید که این امر را نزد دادگاه اثبات نماید و در نظر داشته باشد که صرف اعتیاد برای طلاق کافی نیست و دادگاه باید تشخیص دهد که این اعتیاد برای زن ضرر داشته و به زندگی او آسیب وارد مینماید.