شرح ماده ۱۳۱ قانون مالیات های مستقیم

شما می‌توانید با به اشتراک گذاشتن دیدگاه و تجربیات خود در انتهای مقاله به گفتمان آنلاین با کارشناسان وینداد و دیگر کاربران بپردازید.

آنچه در این مقاله می آموزیم

بر اساس تعریف های سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، مالیات یک نوع پرداخت الزامی می باشد مالیات به چیزهای متفاوت تعلق میگیرد از آن جمله شخص، موسسه ها و دارایی ها.

همچنین می توان اینگونه بیان کرد که یک نوع هزینه اجتماعی می باشد که مردمان یک ملت برای بهره برداری از منابع یک کشور و امکانات آن وظیفه دارند این مبلغ را پرداخت نمایند تا یک سری توانایی های جدید جایگزین این امکانات و یا این توانایی ها شود.

در واقع مالیات، سودی می باشد که از فعالیت های اقتصادی که در جامعه اتفاق می افتد نصیب دولت می شود به این دلیل که ابزار و امکانات لازم برای رسیدن به این درآمدها و سود ها را دولت تعیین می کند.

اقتصاددان های کشور از مالیات بر مصرف بیشتر از مالیات بر درآمد دفاع می کنند به عنوان مثال می توان گفت که دولت برای مصرف نکردن سیگار مالیات سنگینی به آن اختصاص داده است و یا همچنین مالیاتی که بر مصرف گازوئیل اختصاص داده شده است.

پس برای این که دولت بتواند نسبت به خدماتی که به مردم و شهروندانش می دهد و همچنین هزینه هایی که برای آنها متحمل می شود را جبران کند این هزینه‌ها را از مردم به صورت مالیات می گیرد.

انواع مالیات در ایران

 مالیات در ایران به دو دسته تقسیم می گردد:

  1. مالیات مستقیم
  2. مالیات غیر مستقیم

برای تعریف مالیات مستقیم و غیرمستقیم اختلافاتی وجود دارد ولی در کل اینگونه می‌توان گفت که مالیاتی که توسط یک نفر پرداخت می شود مالیات مستقیم گفته میشود و اگر اینگونه نباشد مالیات غیر مستقیم صورت گرفته است.

مالیات یک پرداخت الزامی میباشد

انواع مالیات مستقیم و غیر مستقیم

مالیات مستقیم خود بر چند دسته تقسیم می گردد:

مالیات بر دارایی: مالیات بر ارث مهمترین مالیاتی است که به اموال شخص تعلق می گیرد یعنی زمانی که شخصی فوت می کند و قرار است که اموال او بین وراث تقسیم گردد در این زمان دولت از اموالی که قرار است به وراث برسد مالیاتی را برمیدارد بر همین اساس بر طبق ماده ۱۷ قانون مالیات های مستقیم که بیان می کند مالیات نسبت به اموال مختلف متفاوت می باشد به طور مثال نرخ مالیات بر ارث، برای انواع مختلف وسایل نقلیه، ۲ درصد از قیمتی است که خود وسیله نقلیه دارد.

مالیات بر درآمد: در مالیات درآمد بر خلاف مالیات بر دارایی دیگر ثروت شخص مبنای مالیات نمی باشد بلکه میزان درآمد افراد و یا شرکت ها می باشد‌. مهمترین نوع مالیات بر درآمد را می‌توانیم مالیات بر اشخاص نام ببریم.

مالیات بر درآمد معمولاً به دو صورت گرفته می شود:

  1. صورت اول آن است که مالیات از درآمدها به صورت جداگانه گرفته شود و در صورت دوم مالیات از کل درآمد ها به صورت یکجا گرفته می شود.
  2. صورت دوم دیگر فرقی نمی کند که منبع درآمد شخص چه می باشد بلکه از کل درآمد، میزان مالیات کسر می گردد. یعنی از کل درآمد یک ساله آن شخص با نرخ یکسان و مساوی مالیات کسر می گردد ولی در صورت اول متناسب با منبع درآمد شخص، نسبت به هر کاری از آن مالیات کسر می گردد.

مالیات‌های غیرمستقیم خود به چند دسته تقسیم می گردند:

حقوق و عوارض گمرکی: این مالیات که از مهم‌ترین مالیات های کشور می باشد که بر اساس آن مالیات هر کشور بر اساس صادرات و واردات آن کشور در کالاهای مختلف می باشد که در کشور ما به اسم تعرفه های گمرکی معروف می باشند.

مالیات بر مصرف: وقتی که مصرف کننده کالا آن را خریداری می کند، به همراه قیمت کالا، مالیات آن را هم می پردازد. بر همین اساس هر کسی که مصرف کالاهای آن بیشتر باشد به همان اندازه باید مالیات بیشتری پرداخت کند

مالیات بر ارزش افزوده: فرق کالا و خدمات عرضه شده آن با ارزش کالا و خدماتی که آن کالا خریداری شده و می توان صادرات و واردات آن را هم جزو این دسته دانست.


بیشتر بخوانید: مالیات حقوق کارمندان و کارگران در سال ۹۹


مالیات بر ارزش افزوده دارای چند مرحله می باشد و در هر مرحله آن از یک فعال اقتصادی به فعال اقتصادی دیگر منتقل می شود اما آخر سر هزینه و مالیات آن از آخرین مصرف کننده اخذ می گردد.

مالیات بر درآمد

چه کسانی باید مالیات بپردازند

  1. هر شخص حقیقی مقیم ایران نسبت به کلیه درآمد هایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می نماید.
  2. کلیه مالکین اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی نسبت به اموال یا املاک خود واقع در ایران.
  3. هر شخص حقیقی ایرانی مقیم خارج از ایران، نسبت به کلیه درآمد هایی که در ایران تحصیل می کند.
  4. هر شخص حقوقی ایرانی نسبت به کلیه درآمد هایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می نماید.
  5. هر شخص غیر ایرانی (اعم از حقیقی یا حقوقی) نسبت به درآمد هایی که در ایران تحصیل می کند و همچنین نسبت به درآمد هایی بابت واگذاری امتیازات یا سایر حقوق خود یا دادن تعلیمات و کمک های فنی یا واگذاری فیلم های سینمایی (که به عنوان بها یا حق نمایش یا هر عنوان دیگر عاید آنها می گردد) از ایران تحصیل می کند.

افراد غیر مشمول قانون مالیات های مستقیم

بر اساس ماده دو و تبصره های آن، افرادی مشمول پرداخت های مربوط به قانون مالیات های مستقیم نمی باشند.ویژگیهای یک نظام مالیاتی کارآمد

این افراد به شرح زیر می باشند:

  • وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی
  • دستگاه هایی که بودجه آنها به وسیله دولت تأمین می شود
  • شهرداری ها

نرخ مالیات بر درآمد طبق ماده ۱۳۱ قانون مالیات های مستقیم

بر اساس ماده ۱۳۱ قانون مالیات نرخ مالیات بر درآمد بر اساس اصلاحیه جدید به شرح زیر می باشد:

  1. تا میزان ۵۰۰ میلیون ریال (۵۰ میلیون تومان) درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ ۱۵ درصد
  2. نسبت به مازاد ۵۰۰ میلیون ریال تا میزان یک میلیارد ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ ۲۰ درصد
  3. نسبت به مازاد یک میلیارد ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ ۲۵ درصد
  • در تبصره این ماده پیش‌بینی شده به ازای هر ۱۰ درصد افزایش درآمد اشخاص حقیقی نسبت به درآمد سال گذشته آنها یک واحد درصد و حداکثر تا پنج واحد درصد از نرخ‌های مذکور کاسته می‌شود.
  • در این مصوبه همچنین آمده که شرط برخورداری از این تخفیف، تسویه بدهی مالیاتی سال قبل و تسلیم اظهارنامه مالیاتی مربوطه در مهلت اعلام شده از سوی سازمان امور مالیاتی است.

ویژگیهای یک نظام مالیاتی کارآمد

  •  یک نظام مالی کارآمد، باید بیشترین منفعت ممکن را به جامعه خود برساند، یعنی آنچه که دولت به عنوان مالیات اخذ می نماید باید در پروژه هایی که خدمات عمومی هستند سرمایه گذاری کند.
  • در یک نظام مالیاتی کارآمد، باید مقدار مالیات تعیین شده برای هر شخص بر اساس میزان درآمد او باشد تا احساس ضرر و زیان نکنند یعنی آن قشر از مردمی که ثروت بیشتری دارند باید مالیات بیشتری بپردازند تا فاصله طبقات اجتماعی بین ثروتمند و فقیر کم شود.
  •  در یک نظام مالیاتی کارآمد، دولت در بین کسانی که به صورت مشابه هم مالیات می پردازند و نباید تفاوت قائل شود.
  •  یک نظام مالی کارآمد، باید انعطاف پذیری ذاتی داشته باشد چرا که با تغییر کردن شرایط بتواند یک نظام اقتصادی خوب ایجاد کند.
  •  نظام مالی کارآمد، باید چند گانه باشد و در ضمن باید یادآور شویم که چندگانه بودن افراطی قابل قبول نمی باشد.

نرخ مالیات بر درآمد طبق ماده ۱۳۱ قانون مالیات های مستقیم

نتیجه گیری

یکی از ویژگی های یک نظام مالیاتی کارآمد که باعث رشد اقتصادی و برابری می گردد مالیات می باشد. مالیات انواع مختلفی دارد که شامل مالیات مستقیم و غیر مستقیم می گردد

یکی از انواع مالیات های مستقیم مالیات بر درآمد می باشد که بر حسب درآمد افراد به آنها تعلق خواهد گرفت. ماده ۱۳۱ قانون مالیات های مستقیم میزان مالیات بر درآمد افراد را با توجه به میزان درآمد آن ها بیان نموده است

سوالات مبحث مالیات

  1. مالیات بر یک منزل مسکونی به چه صورت انجام می شود و باید به کجا مراجعه کرد؟

محاسبه مقدار مالیات پرداختی توسط ممیزی مالیاتی انجام می شود و باید به اداره مالیات در جایی که آن ملک قرار دارد مراجعه شود.

  1. مراکز خیریه ای که درآمدهای اهدایی دارند به تمامی آنها خرج بیماران می کنند آیا به خود آن مبلغ دریافتی مالیات تعلق میگیرد یا خیر؟

خیر به هدایا مالیات تعلق نمی گیرد.

  1.  حال این سوال مطرح است که آیا به میزان درآمد حاصل از اجاره مالیات تعلق میگیرد یا خیر؟

بله بر ملک که اجاره داده شده مالیات تعلق می گیرد

مقالات دیگر

با ما در ارتباط باشید