آنچه در قانون برای مهریه زن بیان شده این است که به محض وقوع عقد و جاری شدن صیغه نکاح، زن مالک مهریه می شود و حق دارد هر نوع تصرفی را در آن انجام دهد.
برای مثال اگر مهریه وی یک خانه یا یک زمین است می تواند آن را بفروشد و یا اجاره دهد یا هر تصمیمی را که مناسب می داند اتخاذ کند.
البته در جایی دیگر قانون این مالکیت کامل را منوط به وقوع نزدیکی بین زن و مرد کرده و اینگونه مقرر داشته که اگر قبل دخول یا رابطه نزدیکی بین زن و مرد طلاق رخ بدهد زن مستحق نصف مهریه خواهد بود.
مقرره درباره طلاق سخن گفته اما اگر مهریه تعیین شده باشد و شوهر فوت کند تمام مهریه قابل مطالبه خواهد بود.
- سوال اصلی این است که اگر مهریه در زمان ازدواج و حیات به زن تسلیم نشود آیا پس از فوت شوهر می تواند آن را مطالبه کند؟
در این فرصت می خواهیم به این سوال پاسخ بدهیم.
قبل از بررسی این موضوع لازم است با دو اصطلاح مهم انواع مهریه آشنا بشویم.
مهر المسمی و مهر المثل
مهر المسمی: مهریه ای است که در زمان نکاح و ازدواج میزان آن معین شده است و بر آن توافق شده.
برای مثال مهریه ۱۰۰ سکه بهار آزادی اگر تعیین شود مهر المسمی خواهد بود.
مهر المثل: اما مهر المثل در جایی به میان می آید که بین زن و شوهر مهریه ای معین نشده در ابتدای نکاح و بر سر آن توافق نشده و قبل از آنکه بعد از ازدواج بر آن توافق کنند بین زوجین نزدیکی واقع می شود که اینجا به زن مهر المثل تعلق می گیرد.
یعنی مهریه ای همانند و مثل مهریه ای که به چنین زنی در شان و منزلت اجتماعی و خانوادگی وی تعلق می گیرد.
لذا مهر المثل را دادگاه با رجوع به عرف مشخص می کند.
نکته ای که لازم به بیان است این است که اگر در ابتدای نکاح دائم مهریه تعیین نشود لطمه ای به نکاح نمی زند و عقد صحیح است.
بر خلاف ازدواج موقت پس در ازدواج دائم می توان مهریه را مشخص نکرد و این امر اشکالی ندارد در این صورت زن مستحق مهر المثل خواهد بود.
اما در نکاح موقت حتما لازم است مهریه تعیین شود و الا عقد باطل است.
بیشتر بخوانید: در چه مواردی مهریه به زن تعلق نمی گیرد
تکلیف مهریه زن بعد از فوت شوهر
همانطور که اشاره کردیم مهریه با منعقد شدن نکاح و ازدواج مال زن می شود و اگر شیئی معین 
بوده مثل خانه می تواند در آن تصرف کند و اگر مالی کلی مثل سکه و وجه نقد و… بوده می تواند الزام شوهر خود را بعد از مطالبه از دادگاه برای پرداخت مهریه بخواهد.
حتی اگر مرد فوت کند چون مهریه دینی است که بر ذمه مرد واقع شده زن می تواند به جز سهم الارثی که به وی می رسد مهریه خود را نیز از ماترک شوهر متوفی برداشت کند حتی اگر آنان اموال متوفی را بین خود تقسیم کرده باشند باز هم زن می تواند آن اموال را توقیف کند و دین مهریه خود را وصول کند.
تکلیف مهریه زن بعد از فوت خود زن
همانطور که اشاره شد مهریه یک دین است و بر عهده مدیون یعنی شوهر باقی خواهد ماند حال 
چه خود شوهر فوت کند از ترکه وی قابل برداشت است و چه خود زوجه یا زن فوت شود که وراث وی می توانند به طرفین زن مهریه وی را مطالبه کنند.
در هر حال فوت هیچکس تاثیری در قابل وصول بودن مهریه ندارد.
زیرا مهریه ماهیت دین را دارد و به صرف به وجود آمدن عقد نکاح بین طرفین زوجه مستحق آن می شود و چیزی نمی تواند آن را ساقط کند البته در شرایطی که داریم و مختصر اشاره ای هم شد اگر قبل از نزدیکی بین زن و شوهر طلاق اتفاق بیفتد، زن نصف مهریه را مستحق است اما اگر قبل از نزدیکی فوتی اتفاق بیفتد تمام مهریه را مستحق خواهد بود.
مهریه زنی که نزدیکی نکرده (زن دوشیزه) در فوت شوهر
بررسی این موضوع بستگی به این دارد که آیا:
- در زمان عقد بر مهریه توافقی شده است یا خیر، اگر مهریه همان ابتدا تعیین شده باشد یعنی مهر المسمی باشد و با وجود تعیین مهریه بین زوجین رابطه مباشرت و نزدیکی رخ نداده باشد در این حالت اگر شوهر فوت شود زن مستحق تمام مهریه خواهد بود.
- در زمان عقد ازدواج بین آنان مهریه ای تعیین نشده باشد و با این وجود بین زوجین هم رابطه نزدیکی رخ ندهد در صورت فوت شوهر زن هیچ مهریه ای نخواهد برد و مستحق مهریه نیست اما از شوهر خود ارث می برد.
بیشتر بخوانید: نحوه گرفتن انواع مهریه (عندالمطالبه و عندالاستطاعه)
مهریه زن دوشیزه در طلاق از شوهر
بررسی این موضوع هم بستگی به این دارد که آیا مهر المسمی تعیین شده است یا خیر، پس اگر زن با شوهر نزدیکی نکرده و قبل از نزدیکی به طلاق منجر شده باشد.
باید بررسی که آیا:
- مهریه از ابتدا مشخص شده (مهر المسمی): در اینجا در طلاق بدون نزدیکی زن مستحق نصف مهریه معین شده خواهد بود. برای مثال اگر در مهریه توافق بر ۳۰۰ سکه شده باشد در صورت وجود این شرایط زن مستحق نصف آن یعنی ۱۵۰ سکه خواهد بود.
- مهریه در ابتدا مشخص نشده: در این حالت اگر طلاقی رخ بدهد بدون نزدیکی، زن در اصطلاح مستحق مهرالمتعه است. مهرالمتعه مبلغی است که مرد با توجه به شرایط و اوضاع مالی خود باید به زنی بدهد که با وی نزدیکی نکرده و مهریه ای هم در ابتدا برای وی مشخص نشده است.
نحوه مطالبه مهریه از ترکه شوهر
زن می تواند با دادخواست به دادگاه خانواده از طریق دفاتر خدمات قضایی اقدام نماید و یا اگر در شهر مورد نظر دادگاه خانواده نباشد با دادخواست به دادگاه عمومی اگر مبلغ مورد مطالبه بیش از ۲۰ میلیون تومان باشد که اگر کمتر باشد در صلاحیت شورای حل اختلاف است.
و اگر نکاح نامه وی رسمی باشد با رجوع به دایره اجرای ثبت اسناد رسمی برای مهریه خود اقدام کند و با معرفی و حتی توقیف اموال شوهر از محل این اموال مهریه را وصول کند.
در هر حال به هر طریقی که اقدام بشود اجراییه صادر خواهد شد و به وراث ۱۰ روز فرصت می دهند که طلب زن را پرداخت کنند و اگر پرداخت نکنند زن می تواند توقیف اموال کند و از این طریق وارد شود.
لازم به ذکر است اگر اموال و دارایی شوهر متوفی پاسخگوی کل مهریه نباشد وراث وی تکلیفی به پرداخت دیون متوفی ندارند مثل مهریه زن.
نتیجه گیری
مهریه زن دینی است که بر عهده مرد واقع است و مرد مکلف به پرداخت آن است این تکلیف به پرداخت ربطی به طلاق ندارد و حتی بدون طلاق و حتی با فوت شوهر هم می توان این مهریه را از ماترک وی وصول کند.
لذا اگر مرد یا شوهر فوت شود حق مطالبه مهریه همچنان برای وی باقی است در عین حالی که وی سهم الارث هم دارد.
یعنی با وجود سهم الارث زن وی می تواند مهریه را از ترکه شوهر متوفی خود وصول کند حتی اگر چیزی برای ورثه دیگر باقی نماند. حتی اگر ورثه متوفی اموال وی را بین خود تقسیم کرده باشند باز هم قابل وصول خواهد بود.
سوالات متداول
بعد از فوت شوهر مهریه زن چه می شود؟
بله مهریه حتی با فوت شوهر و یا فوت خود زن هم توسط وراث وی قابل مطالبه وصول است.
تکلیف مهریه زنی که قبل از نزدیکی، شوهرش فوت می شود چیست؟
اگر مهریه تعیین شده باشد مستحق تمام مهریه است زن دوشیزه. ما اگر مهریه ای تعیین نشده باشد این زن دوشیزه مهری نخواهد برد.
مطالبه مهریه از اموال شوهر در چه دادگاهی باید باشد؟
در دادگاه خانواده اگر اگر در شهر دادگاه خانواده نباشد و مهریه بالای ۲۰ میلیون تومان باشد در دادگاه عمومی خواهد بود.