پس از اینکه عقد نکاح میان زن و مرد خوانده شد، زوج وظیفه و مسئولیتی مبنی بر پرداخت نفقه به زن پیدا میکند. نفقه از مهمترین حقوق زن است و اگر مرد از دادن نفقه خودداری کند، مشمول ضمانت اجرای حقوقی و کیفری میگردد.
نکته قابل تأمل آن است که گاها دیده میشود که زن و مرد بر سر میزان و مبلغ نفقه اختلافاتی را دارند و از این رو باید شرایط اقتصادی را در نظر داشت و به نسبت رشد نرخ تورم میزان نفقه را در هر سال محاسبه نمود.
آیا دادن نفقه به زن مستند قانونی دارد؟
بله، براساس ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی، در صورتی که عقد نکاح دایمی میان مرد و زن منعقد شود، زوج مکلف است که به همسرش نفقه پرداخت نماید. نفقه شامل تمامی لوازم و وسایل و نیازهای زن میباشد که با شان و جایگاه او متناسب باشد.
از جمله مایحتاج مورد نیاز زن میتوان به لباس، محل سکونت، لوازم منزل و … اشاره نمود. البته باید در نظر داشت که نفقهای که از جانب مرد به زن تعلق میگیرد در مقابل تکلیفی است که زن دارد و آن تکلیف عبارت است از تمکین نمودن.
اگر زن بدون دلیل موجه نسبت به شوهر خود از تمکین سرباز زند، دیگر مستحق نفقه نخواهد بود و در مقابل، اگر زن ناشزه نباشد، به این معنا که تمکین واطاعت از شوهرش نموده باشد و مرد نفقهاش را پرداخت نکند، زن حق دارد که به دادگاه مراجعه نماید و مطالبه نفقه حال و عقب افتاده را بر اساس سال ۱۳۹۹ بنماید.
مبلغ نفقه زن چقدر میباشد؟
طبق مطالب گفته شده، نفقه زن شامل تمامی آن نیازهای متعارف زن است که این نیازها متناسب است با شان و جایگاه زن، از این رو نفقه میزان دقیقی نخواهد داشت و در هر سال ممکن است که متفاوت باشد.
باید در نظر داشت که نفقه در سال ۹۹ برای همه زنان به یک میزان یکسان نمیباشد و اقشار مختلف جامعه، خرجهای متفاوتی با یکدیگر دارند و همچون تمامی سالها، هیچ میزان مشخصی ندارد.
نحوه معین نمودن نفقه در سال ۱۳۹۹ چگونه است؟
نفقه در سال ۱۳۹۹ مانند سالهای قبل، نرخ ثابتی و مشخصی ندارد و نیازهای زن معیار تعیین مقدار نفقه است.
اگر زن و مرد توافقی داشته باشند برای نفقه سال ۹۹ زن، به همان ترتیب عمل میشود. در غیر این صورت معین کردن میزان نفقه امری تخصصی است که بر حسب مورد دادگاه و یا شورای حل اختلاف برای تعیین آن را به کارشناس نفقه ارجاع میدهد و سپس مبلغ، تعیین میگردد.
کارشناس نفقه نیز بر حسب وضعیت اجتماعی، سن زوجه، جایگاه خانوادگی و شغلی زوجه و … نفقه را در نظر میگیرد و پس از تعیین مبلغ، زوج مکلف به پرداخت آن میگردد.
چگونه دادخواست دریافت نفقه را تنظیم نمایم؟
برای دریافت نفقه ۲ راه وجود دارد:
- زن میتواند از مرد به جهت عدم پرداخت نفقه، شکایت کیفری نماید. اگر زن ثابت نماید که مرد استطاعت مالی داشته است ولی نفقهٔ او را نپرداخته است به حبس محکوم خواهد شد.
- زن از طریق حقوقی نیز میتواند علیه مرد شکایت نماید، بدین ترتیب که به دادگاه خانواده مراجعه کرده و درخواست مطالبه نفقه مینماید. بر حسب مورد دادگاه و یا شورای حل اختلاف مورد را بررسی مینمایند و نهایتاً حکم به پرداخت نفقه صادر مینمایند.
برای دادخواست نفقه به چه مدارکی نیاز دارم؟
- کپی مصدق عقدنامه
- عندالاقتضاء شهادت شهود
- کارشناسی
- وکالتنامه
- کپی مصدق شناسنامه و کارت ملی
نمونه دادخواست دریافت نفقه از جانب زن
باسمه تعالی
ریاست محترم …………………..
با سلام؛
احتراماً به استحضار عالی میرسانم که اینجانب ……… فرزند ……………. به شماره شناسنامه ……………… به موجب سند ازدواج شماره …………… تنظیم شده در دفترخانه شماره ………………. در تاریخ ……….. به زوجیت دائمی خوانده محترم آقای ………….. در آمدهام و در طول این مدت همواره نسبت به ایشان تمکین داشته و دارم؛ لکن خوانده محترم علی رغم داشتن استطاعت و تمکن مالی، از پرداخت هزینه متعارف زندگی اینجانب استنکاف میورزند.
شاهدان اینجانب عبارتند از …………
لذا به موجب این دادخواست و با استناد به مواد ۱۲۰۶، ۱۱۰۶، ۱۱۰۷ و ۱۱۱۱ قانون مدنی، تعیین میزان نفقه و الزام ایشان به پرداخت نفقه ایام گذشته و آینده را تقاضا دارم.
نمونه رأی شورای حل اختلاف در خصوص مطالبه نفقه
تاریخ رسیدگی: ۹۲/۰۵/۰۲
شماره پرونده: ……………….
شماره دادنامه: …………………
مرجع رسیدگی: حوزه ۲۲۰۷ شورای حل اختلاف مستقر در خانواده یک تهران
خواهان: خانم ……….. با وکالت ………………….. به نشانی……………….
خوانده: آقای ………….. به نشانی: مجهول المکان
خواسته: نفقه معوقه
گردشکار: خواهان دادخواستی به شرح فوق علیه خوانده اقامه نموده که پس از ارجاع به این حوزه و ثبت به کلاسه فوق و جری تشریفات قانونی در وقت فوق العاده/مقرر حوزه به تصدی امضاءکنندگان زیر تشکیل است و با توجه به محتویات پرونده پس از شور و تبادل نظر ختم رسیدگی را اعلام و به شرح زیر مبادرت به صدور رأی مینماید.
رأی قاضی شورا:
در خصوص دادخواست خانم ……….. با وکالت …………. به طرفیت آقای ………… به خواسته الزام خوانده به پرداخت نفقه معوقه خواهان از تاریخ ۹۱/۰۷/۲۷ تا ۹۲/۰۲/۰۴ با عنایت به جامع محتویات پرونده از جمله فتوکپی مصدق نکاح نامه رسمی شماره ۱۶۵۳ وجود علقه زوجیت بین طرفین متداعیین به سبب عقد نکاح دائم محرز است و در مورد خواسته خواهان با توجه به اظهارات خواهان پرونده و با عنایت به سایر قرائن و شواهد موجود و نظریه اعضای شورا و اینکه خوانده محترم با وصف اظهارات و دلایل ابزاری خواهان و دفاعیات موثری ارائه نکرده اهذا با التفات محتویات پرونده خواسته خواهان را ثابت تشخیص داده و مستندا به مواد (۱۱۰۷-۱۱۰۶-۱۱۰۲) قانون مدنی خوانده را به پرداخت ماهیانه دویست و پنجاه هزار تومان از تاریخ ۹۱/۰۷/۲۷ لغایت ۹۲/۰۲/۰۴ محکوم مینماید. رأی صادره غیابی و ظرف بیست روز پس از ابلاغ واخواهی و سپس ظرف ۲۰ روز قابل اعتراض و رسیدگی در محاکم محترم عمومی تهران میباشد.
قاضی شورای حل اختلاف مجتمع ۲۳ حوزه ۲۲۰۷