در دادگاه نفقه چه بگوییم؟

شما می‌توانید با به اشتراک گذاشتن دیدگاه و تجربیات خود در انتهای مقاله به گفتمان آنلاین با کارشناسان وینداد و دیگر کاربران بپردازید.

آنچه در این مقاله می آموزیم

یکی از مهمترین جنبه های جاری در شکایات و دعاوی که در دادگاهها طرح می شود نحوه استدلال و سخنوری در دادگاه است که بتوان به وسیله آن و با اتکا به آن به خواسته مشروع خود رسید و به نوعی احقاق حق بشود.

اگر نحوه استدلال و سخن گفتن در مورد خواسته صحیح به کار نرود چه بسا حتی اگر فرد هم محق باشد دادگاه به نفع وی حکم ندهد و نتواند محق بودن وی را احراز کند.

  • یکی از سوالات همیشگی افراد هم این است که در دادگاه درباره نفقه چه بگوییم؟
  • یا چه مواردی را در این باره باید مطرح کرد؟

در اینجا قصد داریم خلاصه تر به این مهم بپردازیم.

وکیل پایه یک دادگستریجنبه های عدم پرداخت نفقه

از جنبه های عدم پرداخت می توان به جنبه حقوقی و کیفری آن اشاره کرد. قانون گذار به خاطر اهمیتی که برای خانواده قائل عدم انجام وظیفه توسط مرد را در این زمینه جرم انگاری کرده است و این امر را قابل مجازات می داند.

لذا زن می تواند در این زمینه هم شکایت کیفری کند و یا اینکه تنها به مطالبه از طریق دادگاه خانواده بسنده کند و قصد مجازات کردن وی را نداشته باشد.

جنبه های عدم پرداخت نفقهنکته ای که باید به آن توجه کرد این است که در دادگاه کیفری و دادسرا اگر زن شکایت کرده است باید به ترک انفاق در حال حاضر استناد کند زیرا فقط ترک انفاق در زمان حال قابل طرح شکایت کیفری است و اگر برای مثال زن اشاره کند که می خواهد نفقه گذشته را مطالبه کند اینجا دعوای کیفری وی مسموع نخواهد شد زیرا مطالبه نفقه گذشته و ترک انفاق آن جنبه حقوقی دارد نه کیفری.

نکته دیگر که باید نسبت به آن آگاه بود این است که در شکایت کیفری به جز این که ترک انفاق باید در زمان حال اتفاق بیفتد برای مجازات کردن باید شرط دیگری وجود داشته باشد و آن تمکن مالی مرد است که آن هم باید مد نظر قرار بگیرد.

لذا اگر ثابت شود در دادگاه که مرد توانایی مالی ندارد و ترک انفاق کرده قابل مجازات نخواهد بود.

پس لازم است در مرجع کیفری توانایی مالی مرد هم مدنظر قرار بگیرد.

شرط دیگری که برای شکایت کیفری باید مد نظر قرار داشت این است که مرد با وجود تمکین زن ترک انفاق کرده و زوجه در دادگاه لازم است اگر خلاف این گفته شد تمکین خود  را ثابت کند.

لذا زنان لازم است که بدانند که اگر قصد دارند شکایت کیفری کنند این موارد در دادگاه بررسی می شود و اگر هر کدام وجود داشته نداشته باشد یعنی مرد تمکن نداشته باشد و یا زن تمکین نکرده باشد حکم به مجازات صادر نخواهد کرد.

عدم پرداخت نفقه

مجازات ترک انفاق در قانون جدید

در صورت اثبات ترک انفاق دادگاه حکم به مجازات مرد می دهد در ماده ۵۳ قانون حمایت خانواده برای مرد حبس تعزیری درجه ۶ در نظر گرفته است یعنی مدت ۶ ماه تا ۲ سال است.

اما آنچه که پیداست طبق قانون جدید کاهش مجازات حبس تعزیری مجازات جرائم قابل گذشت به نصف تقلیل یافته لذا جرم ترک انفاق نیز مجازات آن را باید گفته که ۳ ماه تا یک سال خواهد بود.

پس با توجه به نهاد های ارفاقی بسیار بعید می نماید مرد راهی زندان شود.

معیار میزان نفقه

طبق قانون مدنی و آنچه در نظریات مشورت اداره حقوقی قوه قضاییه پرداخت نفقه باید متناسب با وضعیت و شئونات خانوادگی زن باشد یعنی میزان آن برای هر زن متفاوت با زن دیگر خواهد بود.

اگر در دادگاه کیفری مرد محکوم شود و سپس نفقه را پرداخت کند موجب صدور قرار منع نیست.

اما اگر در همان ابتدا شوهر نفقه را پرداخت کند موضوع جرم منتفی خواهد شد.

معیار میزان نفقه

دادن نفقه با وجود عدم تمکین زن

گاهی با وجود آنکه زن تمکین نکرده اما باز هم مستحق نفقه خواهد بود مانند جایی که زن به دلیل ترس ضرر بدنی، مالی یا شرافتی از رفتن به منزل همسر امتناع کند.

در این موارد معمولا زن با طرح شکایت مجوز مربوطه را از دادگاه اخذ می کند در اینجا با وجود اینکه زن تمکین نکرده اما بازهم مستحق نفقه خواهد بود.

لذا در اینجا اگر مرد ادعایی را در این باره مطرح کند که زن تمکین نکرده زن هم می تواند به مورد اخیر استناد کند که اشاره کردیم.

نفقه فرزند یا فرزند تحت سرپرستی

نفقه فرزند نیز به همین منوال قابل طرح می باشد لذا فرزند می تواند از پدر به دلیل نپرداختن نفقه شکایت حقوقی و یا کیفری کند.

برای مثال اگر فرزند در دانشگاه پذیرفته شده و پدر از پرداخت هزینه های مربوطه امتناع می کند می تواند الزام کی را بخواهد.

نفقه فرزند یا فرزند تحت سرپرستی

نحوه تقدیم دادخواست

 زن برای مطالبه نفقه می تواند به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کند و آن جا به فراخور چیزی که می خواهد شکایت کیفری یا خواسته حقوقی خود را مطرح کند.

در دادخواست مربوطه لازم است در قسمت شرح خواسته موارد لازم و ضروری بیان شود.

که در بالا به آن اشاراتی داشتیم. مطالبه نفقه در دادگاه خانواده یا شورای حل اختلاف قابل طرح خواهد بود.

نمونه دادخواست و شرح خواسته

ریاست محترم ( شورا / دادگاه )

با سلام

احتراما به استحضار می  رساند موکل اینجانب به استناد عقدنامه شماره ………… مورخ …………. به عقد دائم خوانده درآمده است.

لکن زوج با ممانعت از ورود زوجه به منزل و علیرغم تمکین او، از پرداخت نفقه از تاریخ ……….. لغایت ……… به مدت …………….. ماه استنکاف نموده است. لذا به استناد مواد ۱۱۰۶ و ۱۱۰۷ قانون مدنی صدور رای به الزام خوانده با پرداخت نفقه مورد استدعاست.(به انضمام خسارات دادرسی) ضمنا با توجه به اینکه خواسته در معرض تضییع می  باشد به استناد ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی بدوا صدور قرار تامین خواسته و اجرای آن قبل از ابلاغ قانون مدنی ۱۱۷ آن قانون مورد تقاضاست.

نمونه دادخواست و شرح خواسته

نتیجه گیری

دعوای نفقه و مطالبه آن جنبه های مختلف از نظر پیگیری قضایی دارد.

زوجه هم می تواند از طریق دادسرا شکایت کیفری کند و هم از طریق دادگاه حقوقی، برای مجازات مرد اما در اینجا شرایطی نیز لازم است از جمله این که زن در مقابل مرد تمکین کرده باشد و مرد هم استطاعت مالی و تمکن مالی داشته باشد.

اما برای مطالبه از جهت حقوقی استطاعت مرد شرط نیست و حتی اگر مرد ندار هم باشد بازهم دادگاه در صورت اثبات وی را محکوم خواهد کرد.

سوالات متداول

با وجود چه شرایطی شکایت کیفری مرد به ترک انفاق ممکن است؟

در شکایت کیفری زمانی مرد به جرم ترک انفاق محکوم می شود که اولا تمکن مالی داشته باشد و ثانیا زن تمکین کرده باشد و نفقه زمان حال باشد نه گذشته.

طبق قانون جدید کاهش مجازات حبس تعزیری مجازات ترک انفاق چه میزان است؟

 طبق این قانون مجازات این جرم از حبس ۳ ماه تا ۱ سال خواهد بود و همچنین مشمول نهاد های ارفاقی خواهد شد.

زن چگونه باید  دادخواست مطالبه نفقه تقدیم کند؟

زن با تقدیم دادخواست به دادگاه خانواده یا شورای حل اختلاف می تواند با شرح خواسته خود از دادگاه بخواهد که مرد را ملزم به نفقه گذشته و حال کند.

مقالات دیگر

با ما در ارتباط باشید