صیغه موقت (ازدواج موقت) چیست؟ راهنمای کامل شرعی و حقوقی

ازدواج موقت که در فقه شیعه دوازده‌امامی با عنوان نکاح متعه یا صیغه موقت شناخته می‌شود، نوعی ازدواج شرعی است که با رضایت زن و مرد، برای مدت زمان مشخص و با مهریه معین انجام می‌شود. برخلاف ازدواج دائم، در این نوع ازدواج، زوجین تعهد دائمی به یکدیگر ندارند و پس از پایان مدت تعیین‌شده، رابطه زناشویی بدون نیاز به طلاق پایان می‌پذیرد.

شرایط صحت صیغه موقت

برای اینکه صیغه موقت صحیح باشد، باید شرایط زیر رعایت شود:

• رضایت کامل زن و مرد
• تعیین مدت مشخص برای ازدواج (مثلاً یک ساعت، یک ماه یا یک سال)
• تعیین مهریه مشخص (مانند سکه، وجه نقد یا حتی یک هدیه معنوی)
• اجرای صیغه عقد با لفظ صحیح (به عربی یا فارسی)

متن صیغه موقت به فارسی و عربی

صیغه فارسی:

زن: «خودم را به مدت [مثلاً یک ماه] با مهریه [مثلاً یک سکه بهار آزادی] به عقد موقت تو درآوردم.»
مرد: «قبول کردم.»

صیغه عربی:

زن: «زَوَّجتُکَ نَفسی فی المُدَّةِ المُعَیَّنةِ عَلی المَهرِ المَعلوم.»
مرد: «قَبِلتُ.»

تفاوت ازدواج موقت با ازدواج دائم

آیا صیغه موقت قانونی است؟

در قانون جمهوری اسلامی ایران، ازدواج موقت به رسمیت شناخته شده و مطابق با فقه شیعه دوازده‌امامی معتبر است. با این حال، برای جلوگیری از بروز اختلافات، به‌ویژه در صورت بارداری یا درخواست مهریه، توصیه می‌شود عقد موقت به صورت رسمی ثبت شود.

آیا صیغه موقت نیاز به اذن پدر دارد؟

اگر زن دوشیزه و باکره باشد، برای صحت عقد موقت نیاز به اجازه ولی (معمولاً پدر) دارد. اگر زن بیوه باشد، نیاز به اذن ولی ندارد.

آیا حضور شاهد در عقد موقت لازم است؟

خیر، حضور شاهد در عقد موقت شرعاً الزامی نیست. تنها خواندن صحیح صیغه با رضایت طرفین کفایت می‌کند.

عده در ازدواج موقت

در صورتی که نزدیکی بین زوجین انجام شود، زن باید پس از پایان مدت عقد، عده نگه دارد. عده ازدواج موقت در اکثر موارد دو طُهر (حدود ۴۵ روز) است، مگر در صورت بارداری که تا زمان زایمان ادامه دارد.

حکم شرعی ازدواج موقت

ازدواج موقت در فقه شیعه دوازده‌امامی جایز و مشروع است و ریشه آن در قرآن و سنت پیامبر (ص) می‌باشد. آیه‌ای از سوره نساء و احادیث متعددی از ائمه (علیهم‌السلام) آن را تایید می‌کنند. در مقابل، اهل سنت این نوع ازدواج را جایز نمی‌دانند و آن را منسوخ شده تلقی می‌کنند.

سوالات متداول درباره صیغه موقت

آیا زن در ازدواج موقت می‌تواند شرط نفقه یا ارث کند؟

بله. اگر هنگام عقد شرط شود، مرد موظف به پرداخت نفقه یا پذیرفتن ارث می‌شود.

آیا امکان فسخ صیغه قبل از پایان مدت وجود دارد؟

بله. مرد می‌تواند مدت باقی‌مانده را ببخشد (ابراء کند) و عقد پایان یابد.

آیا می‌توان صیغه را تلفنی یا آنلاین خواند؟

اگر طرفین قصد جدی داشته و صیغه به صورت صحیح خوانده شود، بله؛ ولی رعایت اصول شرعی و احتیاط ضروری است.

آیا زن در دوران عده می‌تواند دوباره صیغه شود؟

خیر. زن تا پایان عده نمی‌تواند با فرد دیگری ازدواج کند.

جمع‌بندی

ازدواج موقت، یک نهاد شرعی معتبر در فقه شیعه است که با شرایط خاصی انجام می‌شود. این نوع ازدواج می‌تواند در شرایط خاص، راه‌حلی مشروع و مناسب برای روابط سالم باشد. با این حال، برای جلوگیری از مسائل حقوقی و خانوادگی، توصیه می‌شود با مشورت وکیل خانواده یا کارشناس فقهی اقدام به این نوع ازدواج شود.

توجه: اگر قصد دارید صیغه موقت را به صورت رسمی ثبت یا حقوقی پیگیری کنید، حتماً با وکیل متخصص مشورت نمایید.